στ' αριστερά, ΔΗΛΑΔΗ ΠΩΣ;

(Δημοσίευση: 1 Δεκεμβρίου 2007)

«Αμήχανη» εισαγωγή

Διαρκές ερώτημα το οποίο απασχολεί «εχθρούς» και «φίλους». Έχουν επιχειρηθεί διάφορες απαντήσεις οι οποίες αφήνουν κάθε φορά ανικανοποίητο τουλάχιστον το ένα τρίτο τ' «ουρανού». Επιχειρούμε ένα ψάξιμο το οποίο έχει (όσο έχει) θεωρητικά στοιχεία, έχει (όσο έχει) πολιτικά στοιχεία, έχει (όσο έχει) συνειδησιακά και βιωματικά στοιχεία. Επίσης, ως ψάξιμο, ενσωματώνει και γνωστά συμπαρομαρτούντα: τι κάνει για να είναι αριστερά, ποιος είναι αριστερός, ποια είναι αριστερή άποψη κ.λπ...

...Έχουμε από καιρό πάρει «απόπλου» από μια αναζήτηση αποκλειστικά μέσω των επιθετικών της προσδιορισμών (ιστορικών ή ποιοτικών): κομμουνιστική, σοσιαλιστική, ανανεωτική, επαναστατική, ριζοσπαστική, ανατρεπτική κ.λπ οι οποίοι, εκτός του ότι προσδιορίζουν το βάθεμα του προβλήματος, στην καλύτερη περίπτωση ξεπερνούν το θεμελιακό ερώτημα «τι είναι αριστερά» και αναφέρονται στο που εντάσσετε μια ήδη υπάρχουσα αριστερά. Με λυμένο το βασικό ερώτημα έχουν συνεισφέρει ιστορικά διαφορετικές οπτικές και προτεραιότητες, σε κάθε άλλη περίπτωση συσκοτίζουν τα ζητούμενα και τα μελλούμενα.

Στεκόμαστε περισσότερο μέσα στο πλαίσιο: στάση ζωής, δηλαδή κοινωνική - πολιτική συνείδηση και ιδεολογία. Θέλουμε να συνεννοηθούμε. Γι' αυτό το λόγο θέτουμε με ιδεολογικούς και πολιτικούς όρους ζητήματα που απασχολούν και τη θεωρεία. Επιλέγουμε το Παράδειγμα και την Πρόκληση ακριβώς για να συνεννοηθούμε. Επίσης βουτάμε σε πρωτόλεια στοιχεία που βρίσκονται στα κοινά «μετόπισθεν» μιας προ -οριοθέτησης για τον προτεινόμενο χαρακτήρα της αριστεράς.

«Πίσω» στα κοινά μας «μετόπισθεν»

1. Το ερώτημα καθ' αυτό «τι είναι αριστερά» απελευθερώνει κατ' αρχήν μια σωστή και μια στραβή ερμηνεία. Η σωστή ερμηνεία, κατά τη γνώμη μας, είναι ότι παραπέμπει αυθορμήτως σε μια ενιαία αριστερά. Αποτελεί επίσης και παρακαταθήκη για να ξεπεραστεί το εμπόδιο όταν από τους μισούς που θέτουν το ερώτημα υπάρχει έτοιμο το «λυσσάρη» του κόμματος. Η στραβή ερμηνεία είναι αυτή η οποία κυρίαρχα αντιμετωπίζει την «επαπειλούμενη» απάντηση ως στατικό και ανελαστικό μέγεθος και μ' αυτό τον τρόπο επανεισάγει τη λογική η «αριστερά μου» και η «αριστερά σου». Με συνέπεια να περιορίζει και να κονταίνει την ίδια την αξία της ενότητά της όπως προκύπτει αυθορμήτως από τη σωστή ερμηνεία. Επίσης καθ' υπόδειξη της κοινής μας στραβομάρας το ερώτημα διολισθαίνει από το «πρόσωπο-κοινωνία» στο «κόμμα-τάξη» και καταλήγει εύκολα στο πιο σχήμα (δηλ. πιο «πολιτικό γραφείο») εκπροσωπεί καλύτερα το «αναπάντητο» ερώτημα. Στα πιο διαδεδομένα τερτίπια της στραβής μας ερμηνείας είναι και η μεγάλη ΤΟΥΜΠΑ που γίνεται ανάμεσα στη σχέση ιδανικών- κριτηρίων και στη σχηματική εκπροσώπησή τους. Εδώ αριστερό είναι αυτό που ορίζει το «κόμμα-σχήμα». Η κατάληξη συνήθως είναι η αντικατάσταση της «εκμετάλλευσης του ανθρώπου από άνθρωπο» με το αντίστροφό της.

2. Ως συμβολή στην αναζήτηση προτάσσουμε την προαγωγή του ίδιου του ερωτήματος. Αντί του «τι είναι αριστερά» θέτουμε το μισοερώτημα - μισοαπάντηση: ποιο πρόσωπο ή οργανωμένο σύνολο προσώπων ενεργεί, στη ζωή και στην κοινωνία, «από αριστερά ορμώμενο».

3. Στα θετικά μιας τέτοιας εκκίνησης είναι:
α) Η αποκατάσταση της μη στατικότητας του φαινομένου της αριστεράς. Η αριστερά εξετάζεται ως κινούμενη άμμος, ως παλλόμενο κοινωνικό συνειδησιακό μέγεθος, απόρροια στάσεων και αντιστάσεων. Ελέγχεται κάθε φορά με βάση τα θεμελιώδη (εδώ τα ιδανικά και ως κριτήρια),

β) Η εμβάθυνση της Πράξης- Συνείδησης μέσα στην αναμενόμενη αντιφατικότητα. Πότε δηλαδή η εγκατάλειψη της «σκοπιάς» είναι προδοσία και πότε απόφαση οδυνηρή γιατί πρέπει να υπάρχουμε και αύριο;

γ) Η αποκατάσταση της κυρίαρχης θέσης των Ιδανικών-κριτηρίων έναντι των μέσων που επιλέγονται για να εξυπηρετηθούν (τύπος οργάνωσης, στρατηγική, θέσεις, τακτική κ.ο.κ),

δ) το ότι αποκαλύπτει, εξηγεί και αποτιμά το παρακάτω παράδειγμα και ταυτόχρονα κορυφαίο πραγματικό γεγονός της πρόσφατης ιστορίας μας: τον Έλληνα κομμουνιστή από το 1930 έως το 1960. Το Παράδειγμα και κάποιες νέες «παρατηρήσεις»: Ο κομμουνιστής τη δεκαετίας του '30 έλεγε στον τροτσκιστή (πρώην σύντροφο) να σκύψει να δέσει τα κορδόνια του και τον εκτελούσε, από δεξιά ορμώμενος . Ο ίδιος ακριβώς άνθρωπος αμέσως μετά επωμιζόταν την εθνική αντίσταση και γινόταν Ε.Α.Μ, από αριστερά ορμώμενος. Ο ίδιος ακριβώς πέντε χρόνια αργότερα πειθόταν και προπαγάνδιζε τη θέση ότι ο Πλουμπίδης είναι πράκτορας, από δεξιά ορμώμενος. Και λίγα χρόνια αργότερα γινότανε Ε.Δ.Α, από αριστερά ορμώμενος. Αποκαλύπτει, εξηγεί και αποτιμά ξεπερνώντας, από αριστερά, τη φτηνή και δογματική απάντηση του τύπου «είχε πάντα δίκιο» ή «ήταν πάντα λάθος»,

ε) Το ότι αποκαλύπτει, εξηγεί και αποτιμά το πού βρίσκεται κάθε φορά ο σύντροφος ο από αριστερά ορμώμενος και το απαντά υπερβατικά: Η αριστερά είναι ΠΑΝΤΟΥ. Είναι στο ΠΑΣΟΚ, είναι στο Κ.Κ.Ε, είναι στο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟ, είναι στον ΑΡΙΣΤΕΡΙΣΜΟ, είναι στον ΑΝΕΝΤΑΧΤΟ χώρο, είναι στον ΚΟΡΥΔΑΛΛΟ , είναι πίσω από τις κουκούλες των νέων που βάζουν φωτιές, είναι πίσω από τους μαύρους κύκλους που «στεγάζουν» τον ΑΝΑΡΧΙΣΜΟ, είναι ακόμα πίσω από την απόφαση του ΜΠΑΤΣΟΥ να μην πυροβολήσει τον συνομήλικο «εχθρό», είναι πίσω από τις πατριωτικές και αντι-νεοταξικές αντιστάσεις της λαϊκής δεξιάς. Ναι είναι τόσο μεγάλη και απλωμένη η αριστερή «παρόρμηση» και ταυτόχρονα τόσο μικρή που ηττάται συχνά σε όλα αυτά τα πεδία. Γιατί εκεί που υπάρχει παγιδεύεται στη δεξιά «παρόρμηση», στον απάνθρωπο ανταγωνισμό, στον εκσυγχρονισμένο φιλελευθερισμό, στον ατομικισμό-ωφελιμισμό, στο «ταξικό» μίσος και στο αφελές νεανικό φευγιό, και

στ) γιατί αποκαλύπτει και εξηγεί επίσης το συνοθύλευμα του αντι-αριστερού μπλοκ. Το γιατί είναι μαζί: η Μπακογιάννη, η Διαμαντοπούλου, ο Παπαδημούλης, ο Πρετεντέρης, ο Κόκκαλης, ο ... Μαϊλης, ο Ζακύνθου, οι έμποροι κοκαΐνης των Ζωνιανών και οι Κακαουνάκηδες. Διότι από διαφορετικές αφετηρίες και σε διαφορετικά επίπεδα ορμούν από δεξιά και αλλοιώνουν -εξαγριώνουν το ίδιο την κοινωνία.

Ναι η αριστερά βρίσκεται πίσω από αποφάσεις, στάσεις-αντιστάσεις και συμπεριφορές, προσωπικές και συλλογικές. Πριν γίνει μαρξιστική, πριν ωριμάσει, πριν αποκτήσει τα εφόδια να είναι εναλλακτική. Σε κάθε νέα αρχή που μπορεί να δει τον εαυτό της μέσα από ιδανικά και αξίες. Άλλοτε παράγει στιγμιαία και αδύναμα αποτελέσματα και άλλοτε αποτυπώνει δυναμικά και διαχρονικά τα περάσματά της.

Κλείνοντας μια ακόμα σημείωση. Μια «από αριστερά ορμώμενη» πολιτική έχει τουλάχιστον δυο θεμελιακές υποχρεώσεις: α) Να επιλύει κοινωνικές αδικίες. Όχι οι «προϊστάμενοι» να τις επιδιώκουν μικρόψυχα για την ύπαρξή τους και οι «υφιστάμενοι» οπαδοί να τις ενσαρκώνουν και β) Να ανοίγει διαρκώς νέους ορίζοντες. Να πιστεύει ότι «από δω ήρθαν και θα έρθουν κι άλλοι».

Αλέκος Βαρβέρης,  7/11/2007

ΠΑΛΑΙΑ ΣΧΟΛΙΑ (2)

	1. 26-12-2007 16:51
	ΠΟΛΥΧΡΩΜΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ-ΚΙΝΗΜΑ Συμπληρωματικά στο κείμενο θέλω να σημειώσω οτι η αριστερά είναι σύνθεση ποικίλων θέσεων, απόψεων  και συμπεριφορών με κοινό παρονομαστή την αντίσταση στις κυρίαρχες ασκούμενες (αστικές) πολιτικές και τις προβαλλόμενες "βολικές" ιδεολογίες.  Αριστερή συμπεριφορά ειναι αυτή που δέν αρκείται στις λογικές και βολικές εξηγήσεις για τα τεκτενόμενα πολιτικά πράγματα και αναζητά βασανιστικά "άλλες" απαντήσεις.  Εκφράζεται με το κόκκινο χρώμα των θυσιών και των αγώνων, στον ίδιο βαθμό όσο και με το πράσινο της οικολογίας και της δημοκρατίας, με το γαλάζιο των εθνικών-πατριωτικών αγώνων αλλά και με το μαύρο της μέχρι θανάτου αντίστασης.  Η πολύχρωμη αριστερά με πολυφωνίες (και αντιφάσεις) κινείται με ορμή ή στάσεις και τέλματα-κρίσεις και αιμοδοτεί κοινωνικούς και πολιτικούς αγώνες ανοίγοντας νέους δρόμους. Υπήρχε και θα υπάρχει και μετά απο εμας.Τέλος είναι η αισιόδοξη άποψη οτι είναι δυνατόν ν' αλλάξει αυτό τον κόσμο .....

ΑΛΕΞ. ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ