ΜΕΓΑΛΟΒΔΟΜΑΔΑ - ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΟ ΑΦΘΟΝΟ ΚΑΙ ΑΝΑΣΤΑΣΙΜΟ ΣΧΟΛΙΟ ΤΟΥ ΦΥΛΛΟΨΑΧΤΗ
(Δημοσίευση: 15 Ἀπριλίου 2009) Ὁ Δημήτρης Τζουβάνος συζητεῖ ἀφορμή παίρνοντας ἀπὸ τὸ σχόλιο τοῦ καλοῦ φίλου Φυλλοψάχτη στὸ ἄρθρο μὲ τίτλο "Συνοπτικὴ κρισιολογία σήμερα".
Π ε ρ ι ε χ ό μ ε ν α τ ο ῦ ἄ ρ θ ρ ο υ :
1. Σε πρώτο πρόσωπο | 5. Ιστορήματα της αντιστροφής |
2. Οππορτουνισμός | 6. Περί νόμων κι ομίχλης |
3. Η αντιστροφή | 7. Ένας μικρός καημός |
4. Αφθονία καὶ Ανάσταση | 8. Περιφορά και Έξοδος |
...Εχω ένα φιλο - συναδελφο, γεωπονο, τύφλα κεντρώο και υπερβατικο μαζι - που λεει «δεν εχω ονειρα, αλλα Ονειρο». Και παντα ρωταει εκνευριστικα, στο κάθε τι «Ε, και ;». Ναναι καλα, ο Γιωργος απ' τα Τρόπαια, ο τροπαιοφορος.
ΓΙΑ ΤΗΝ αληθεια, ο τυχερός, ολοι οι φιλοι μου, χορευουν στο φτερο του καρχαρια - ολοι χορευουμε εκει, εστω παραπατωντας. Μερικοι, φιλοι κι αδερφοι, πολυχρωμοι κι ομοτροποι, κρατουν ο ενας τον άλλο με τροπο σπανιο, τολμω να πω, μεσα στα χρονια του πανταχοθεν ανεμου. Αλλοι, παντα φιλοι ωστοσο από μεριας μου, εχουν πιο μεγαλη αναγκη σταθερου εδαφους («τους πρεπει στέρεα γη», που λεει κι ο Καββαδιας, του καρχαρία), κι ευλογα παραπονα απ' το χορο αυτό, αντικρυστα στο Κητος. Δεν υστερουν, οσο το αιτημα Σταθερων, είναι του ανθρωπου. Μονο που, να, τους παραπαίρνει ένα παραπονο - όπως στη φραση «εδώ και τωρα» - τους παει συχνα, εκει απ' οπου μονο τα συντριμια φαίνονται απ' του χορου το παραπατημα, καθώς και η οασιακή παραίσθηση της ερήμου, κατά καιρούς και δίψες.
ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ πολλοι οι φιλοι αυτοι, από πολλες μεριες, με πολλα μοιρασμένα κι αλληλοχρεα. Απ' τα μεγάλα αλυτα, το πώς να παιδέψεις χωρίς να παιδέψεις, και ποιος εισαι -καραγκιοζη, στις φριχτές σου πλάτες- μα και ποιος εισαι, αν όχι καραγκιόζης, ο καθείς; Κατανοω, ωστόσο, πίσω απ' το λευκο πανί, μέσα απ' το κιβούρι. Ολοι λοξοκοιταμε το δάχτυλο αντι το φεγγαρι, ιδίως αν το δαχτυλο κουνιέται, μα είναι και πράγματα που βιάζουν να ειδωθουν και να γίνουν, αυτό είναι που οριζει τις στενές παρτίδες, η μέριμνα, η βιά του αμεσου, (στο χωρο και το χρονο) ότι αλλοιως οι ζημιές ευθύνουν την ολιγωρία. Οπου ακριβως τα πάθη και οι ζημιές είναι για να υψωνουν την ευθύνη κατά της ολιγωρίας, να μας εχουν στην πριζα , γιατι ετσι μονο εχει ο Θεος, απ' τον καιρο της χηρας κεινης Αθηνάς. Με μέτρο η πρίζα, και μέτρο της είναι το αριστο (κατά το αρχαιο ρητο, σωστα διαβασμένο) κι όχι το θεσμισμενο ή το κοινο ή το μέτριο. Και είναι το αριστο, αμετρο το ιδιο, και παίρνει νόημα μόνο ως σκοπουμενο τέτοιο, βασανιστικα κι οσμωτικα εν κοινωνια και συν Θεω, ανακαθοριζομενο.
ΓΙΑ ΤΙΣ στενές παρτίδες μιλω, οπου δεν αρμοζει «πολιτικη τακτικη», οπου όλα βιώνονται στενά αλληλόχρεα, όπως κι αν ερθουν, γιατι ετσι είναι, εξ ορισμου. Οπου βιωνονται πυκνα κι αμεσα οι πληγές του Ολου, εγκαλωντας σε προσωπικες απαντήσεις για Ολα. Κι αλλοιμονο αν ηταν αλλοιως, ο ανθρωπος θαταν ζωο πολιτικο, πολίτης, συρρικνωμένος στη θεσμικη του υποσταση και την αστυνομικη-κομματικη του ταυτότητα, κλεισμενος στα ορια της θεωρίας παιγνίων, την αλγοριθμικη αλληλοπαρτιδα, ενός φτηνου (παρ' οτι συνθετου) λογισμικου η προβλεψιμη κουκιδα. Ανάξιος του αρχαίου «πολίτη», του εν τη πόλει αλλα και υπεράνω αυτης, φορεα του ανω-θρωσκοντα πολιτισμου, Σωματος κι όχι υπηκόου της πόλης. Μ' αυτά και μ' αυτά, πάνω απ΄των ανθρωπων τα μικροβάσανα, πάντα υπάρχει το Φεγγάρι, ου τόπος, οσο το βλέμμα στο δάχτυλο, και οσο τα μικροβάσανα πάνω απ' τη Φέξη του, τη λαμπρη, την ανύποπτη ότι υπάρχει.
ΕΤΣΙ ΜΟΥ φαίνονται όλα αυτά, πανω απ' του κητους το φτερο, μπορει μονο μια δικη μου παραισθηση και ζαλη ναναι. Μα οσο μετρω, ξαναμετρω, μια ζάλη εχω να προσφερω στους φίλους μου, για οσα τους χρωστω - των ημερων εξομολογηση. Τη στέρεα γη που θέλουμε ολοι, μονο μέσα απ' τη ζάλη την επωδυνη θα τη βρουμε ο καθείς, εχω μάθει, στην ερημο. Μια ζάλη, μια βουή, και είναι βουή και ζάλη να σπας τα Ευκλειδια, που λες και συ, χωρις να'σαι ο Λομπατζεφσκυ κι ο Ρημαν, μονο σπάστης, με κάθε εννοια. Μα και πάλι, πώς να κάτσουμε στ' αυγά μας, φίλε μου ψάχτη, καιρους της μεγαλοβδομαδας, που βάφονται για τσούγκρισμα ;
ΜΠΟΡΕΙ και λίγο ψεύτης, μιας και στα πάνω αλυτα, η λύση εχει ειπωθει - δια του Σταυρου, ο καθείς - γι αυτό και κάθε χρόνο η μεγαλοβδομαδα, να το θυμίζει. Δεν του αξιωνόμαστε, μαλλον, μεσα απ' τη μετρική μας - σε πρωτο προσωπο, παντα - μα εχει ο Θεος.
ΕΛΕΓΑ, όμως για το συντονισμο μας, ένα συντονισμο εντυπωσιακο για την εδώ παρέα, που ματαια φυλλοψάχνεται σε χρόνους και χώρους - «μα που διάολο, υπάρχει αυτή η ζύμωση ;» - εχει και την πλάκα του ολο αυτο, μα οποτε νομίζεις πες το πρωτο γράμμα στο αίνιγμα. Προσωπικα, το βρίσκω πιο φυσικο, ισως να ‘χω και μεγαλύτερη πείρα απ' την υπολοιπη παρέα, αφου εχω και τα περισσότερα λάθη.
Ο ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ λοιπον αυτος, πάντα γόνιμος απ' τη μεριά σου, απ' τη μερια μου είναι μια πρόκληση σε ανοίγματα, ισως βιαστικα από μια αποψη, ή και σε «ατσαλα» πειραματα - ξέρεις. Δε μιλω βέβαια για πολιτικη τακτικη, αλλα για την οικονομία (= αξίωση) του διαλογου σε θέματα δύσκολα, μια οικονομία που με ζορίζει. Για τη σειρα των σελίδων που ανοίγουν σ' ένα χώρο με εύλογη κούραση κι απαιτήσεις μαζι, με γνωστικη και γλωσσικη ποικιλομορφια, με πολιτικες εμπειριες κι αναγνωσεις πολύ διαφορετικες, αν δεις λιγο κατω απ' τη συγκλινουσα επιφάνεια, χωρο ευαίσθητο κι ετοιμο να πληγωθει, όπως εχεις προσέξει, συχνα - τα παιδεματα και το μέτρο που σουλεγα. Και πιο πολύ, ανοιγματα από σκέψεις και πένες με σοβαρές αδυναμίες, που στο φτερο του καρχαρία εχουν να σεβαστουν τη ζάλη που παράγουν, και της καταλλαγης την αναγκη. Που και δω ο πιο πανω συντονισμος, εχει σταθει νομιζω πολυτιμος. Θάρρος μεγάλο και οι δεικτες της ιστοσελίδας, μια αυξανομενη αναγνωσιμοτητα κι εξαιρετικες συμμετοχες, οσο κι αριθμητικα περιορισμενες, που ο συνδυασμος τους υποδεικνυει - μεταξυ αλλων - αναγκες για τα βασικα και τα φευγατα, ταυτοχρονα. Κι αλλα βεβαια πολλα και δύσκολα.
ΘΑ ΠΑΡΩ τώρα, συντονισμενος, νημα από κάποιες επισημάνσεις σου που θεωρώ καίριες, ζητωντας και την κατανόηση σου για καποιες παρενθετικες επεξηγησεις, ισως χρησιμες στην ανοιχτη αλληλογραφία.
ΧΡΕΩΣΕ οππορτουνισμο (~ καιροσκοπισμο) στους δασκαλους του, κι όχι ελλειμματικότητα. Παρα τον ορισμενο σεβασμο του σ' αυτους.Ο κύριος λογος ηταν βέβαια, ότι διαμορφωνε ηδη τις υλιστικο-αντανακλαστικες θεωρήσεις, κατά τις οποίες οι απόψεις (ολων, και των δασκαλων του, και του ιδιου) αντανακλουν τη (μειζονα κοινωνικη) συγκυρια, με τρόπο που ή τη μάχονται ή την υπηρετουν. Η «σκοπιμοτητα» λοιπον εδώ, και η ενσωματωμενη «αρνητικη υποκειμενικοτητα», δηλ. μια «από λάθος μεριά μεροληψια» των δασκάλων του, συνθετουν αυτό τον οππορτουνισμο, για τη θεώρησή του.
ΜΙΑ ΘΕΩΡΗΣΗ τραβηγμενη, αναγκαια συχνα όπως το τράβηγμα για την αποκοπή του ομφάλιου λωρου, που ειχε όμως σημαντικες επιλόχειες επιπλοκές, σημαδεύοντας με δογματισμους και το νεογέννητο. Βεβαια ο Μαρξ, το πάλευε απ' ολες τις πλευρές (πχ. εριχνε τον υλιστη Φόϋερμπαχ απεναντι στον ιδεαλισμο, και στη συνεχεια διόρθωνε τον «αντικειμενισμο» του Φόϋερμπαχ, με ρητα που η αριστερα παπαγαλίζει, αν τα θυμαται, μα δεν τα κατανοει). Αφήνοντας ένα εργο που σίγουρα θέλει ξαναμελέτη, στο φώς, όχι μόνο των εξελίξεων, αλλα των αναγκαιων υπεριστορικων-υπερβατικων οπτικων.
Η «ΗΘΙΚΗ πατροκτονία» (ηθικο-κριτικη αντιπαραθεση στους δασκαλους), είναι ως σήμερα το πιο κοινοτοπο στοιχειο στη διαδικασια χειραφέτησης -το αμαρτημα το προπατορικο- , ένα στοιχειο με συνευρετικές, γνωστικές κι εχίδνειες διαστάσεις, καθως κι αντικειμενο ψυχολογικων και συναφων επιστημων. Είναι ασφαλως μεγαλο εργαλειο στα χέρια των νέων, κι όχι μονο. Είναι όμως, ταυτόχρονα οριακο, πρωτογονο σχεδον, και πάντως προχριστιανικό. Διευκολύνει πολυπλευρα τις αναγκαίες αποστασιοποιήσεις, ορίζοντας όμως παράλληλα και την οροφή της χειραφέτησης (με κοινοτατο εδώ παραδειγμα τους αρνητικους καθορισμους πολιτικων, επιστημονικων κτλ ρευματων, τα γνωστα κλειστα «αντι»). Μια οροφή ιδιαίτερα χαμηλη, αφου στηρίζεται σε προκαταληπτική καταδίκη, σε ανακυκλουμενη δηλαδη εγωϊστική-κριτικη θεώρηση, κι εν τελει σε αυτοδικαίωση των αποστασιοποιήσεων κι όχι σε αρση τους. Ο εγωϊστικός αυτος υπερκριτικισμος, λειτουργει σα βούλωμα στ' αυτια, σαν δογματικη προκατάληψη, κατανοητή στο πλαισιο των επιστημολογικων «παραδειγματων» (~ της αλληλουχίας των νεων κατά καιρους συνολικων οπτικων, κατά τον Κουν), αμφίβολης όμως ανάγκης. Γιατι, ισως δεν εμποδιζει «τελικα» τα πραγματα, τα ταλαιπωρει ωστοσο στο μεταξυ (και η ζωη είναι πάντα εκει, στο μεταξυ), περισσοτερο απ' ότι ισως τα ξεκαθαριζει. Αυτό, φαίνεται γόνιμο στο πλαισιο μιας «κλαδικης» και «θετικιστικης» επιστήμης, ακριβως επειδη την αναπαράγει. Μια πιο ολιστικη όμως ματια, με ισχυροτερο το στοιχειο της (χωροχρονικης) συνεχειας, παρ' ότι καταλυτικα επαναστατικη, ερχεται πιο κοντα στο «ουκ ηλθον καταλυσαι, αλλα πληρωσαι τον νομον».
ΣΗΜΕΡΑ η Σχετικοτητα, ουτως ή αλλως επαναστατικη, μπορει να διαβαστει ειτε σαν «συνεχεια», ειτε σαν «ανατροπη» του Νευτωνα. Πλην στην «ανατρεπτικη» θεωρηση, η σχετικοτητα (υποχρεουμενη επισης σε αναλογη «ανατροπη» συν τη προοδω), λειτουργει στο μεταξυ ως αντι-νευτωνεια «αληθεια», κι όχι ως «μια υπερ-νευτωνεια προσεγγιση-αφαιρεση, ορισμενως χρησιμη», όπως είναι πραγματι. (Αλλωστε, στο Μαρξ, όπως και στο δασκαλο του Χεγκελ, η Θεση-Αντιθεση, οδηγει στη Συνθεση, ανατροπη / συνεχεια είναι η Σύνθεση, όχι η Αντιθεση που εγινε νεα Θεση). Οι διαδοχικες πατροκτόνες «αληθειες», αποτελουν οι ιδιες ένα τυφλωτικο καιροσκοπισμο, και βεβαιως ως τετοιες, πραγματι στοιχεια «ψευδους συνειδησης», όπως ηθελε την ιδεολογια ο Μαρξ. Απαραιτητης, αν το μονο ταξιδι μας είναι μεσα στη συγκυρια, προβληματικης όμως αν είναι οι ανθρωποι να γράψουν την ιστορία τους.
Ὁ ἴδιος ὁ ἱστορικὸς ὑλισμός», ἔχει ἔντονη αὔρα καιροσκοπισμοῦ - κινεῖται στὴν λογικὴ τῆς μελέτης τῶν «ἱστορικῶν φάσεων» καὶ τὴν ἀξιοποίησή τους. Ἡ «κοινωνικὴ» ἄρση τοῦ καιροσκοπικοῦ χαρακτῆρα ἐδῶ, εἶναι προφανἠς, ἄν ἡ κοινωνία εἶναι αὐτο-ἀναφορικὴ ὀντοτητα. Ἄν ὅμως εἶναι κοινωνὶα προσώπων, ὁ ἱστορικὸς ὑλισμὸς ὡς ἰδεολογία συρρικνοῦται σὲ «ψευδῆ συνείδηση»Ο ΙΔΙΟΣ ο «ιστορικος υλισμος», εχει εντονη αυρα καιροσκοπισμου - κινειται στη λογικη της μελέτης των «ιστορικων φάσεων» και την αξιοποίηση τους. Είναι εδώ ο δουλος που καιροφυλακτει, να αποτιναξει τον αφέντη - ενας θεμιτος κι επαναστατικος καιροσκοπισμος, χρησιμος σ' ένα βαθμο, στην καταπιεστικη-ανατρεπτικη συγκυρια του δούλου. Βέβαια, ο Μαρξ δεν ελεγε, όπως ο Κευνς, ας βολευτουμε τωρα, γιατι μακροπροθεσμα ειμαστε ολοι νεκροι, αλλα, ας δρομολογησουμε ανατρεπτικα (= διαλεκτικα αντιθετικα-συνθετικα) την ανασταση. Η «κοινωνικη» αρση του καιροσκοπικου χαρακτηρα εδώ, είναι προφανης, αν η κοινωνια είναι αυτο-αναφορικη, οντοτητα. Αν όμως είναι κοινωνια προσωπων (= διαδικασια συν-ανελιξης προσωπων, με υποκειμενα τα ιδια - πλοιο του κάθε μοναδικου ταξιδιου, στο εν κοινωνια μπαρκαρισμενο τσουρμο) ο ιστορικος υλισμος ως ιδεολογια συρρικνουται σε «ψευδη συνειδηση», οριακα μονο χρησιμη στη συγκυρια.
Η ΑΙΣΘΗΣΗ που μας αφησε της απλης αντιστροφης του ιδεαλισμου, τον αδικει αλλα δεν τον απαλλασσει.
[ΑΣ ΘΥΜΙΣΟΥΜΕ πρωτα εδώ τη διαφορα ιδεαλισμου (~ προτεραιοτητα των ιδεων στα πραγματα) απ' την ιδεολογια (~ κοσμοαντίληψη, ιδεαλιστικη, υλιστικη κτλ.) ].
ΤΟΝ ΑΔΙΚΕΙ, αφου ο «διαλεκτικος-ιστορικος υλισμος» του, περιγραφει κυριως την εκπτυξη του Υποκειμενου (Συνειδησης-Πραξης), την αναδυση του απ' την Πραγματικοτητα και την επαναδραση του σ' αυτή, με ορους Ετεροκαθορισμου, τέτοιους όμως που οδηγουν στην ενσυνειδητη αυτοπραγματωση (από «ταξη καθεαυτη, τάξη για τον εαυτο της» κτλ).
ΔΕΝ ΤΟΝ απαλλασσει, αφου επιτρεπει μια αναγνωση «θετικιστικη», μια αναγνωση «αυτοεκπτυξης της πραγματικοτητας» δια του επίστρατου και καθοριζόμενου νομοτελειακα, ανελευθερου υποκειμενου. Μια αναγνωση, τυπολογικα κοντα στο «δαίμονα του Λαπλάς», κοντα δηλαδη σε μια «φυσικο-υλιστικη» κοινωνικη μηχανη που οριζει τις εξελιξεις.
ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ της προτεραιοτητας εδώ, Υλη ή Συνειδηση, - μοιαζοντας με το γνωστο της κοτας και του αυγου - δεν επιδέχεται «εσωτερικη» απάντηση θετικιστικου τυπου, κατά πως επισημαινει απτάλικα κι ο Ζαμπετας, επιλογη δηλαδη του α΄ ή του β΄ «βασει των δεδομένων», λυση στην οποια κατέφυγε ο Μαρξ, ενδίδοντας σε μια μεταφυσικη που ταυτόχρονα αποστρεφόταν. Το γεγονος ότι ο «δαιμων» εδώ είναι η «υλη» (εδώ η αντιστροφη του ιδεαλιστικου σχηματος των δασκαλων του, «που στεκονταν με το κεφαλι κάτω», κατά τα χαρακτηριστικα του λογια) χειροτερεύει τα πράγματα, ανοιγοντας τον «αριστερο» δρομο στη θεοποιησή της, ανοιγοντας δηλαδη τον αριστερο-ειδωλολατρικο δρομο, στην πεπατημενη του αστικοϋλιστικου θετικισμου που κορυφώνονταν στις μέρες του.
Η ΑΠΟΦΥΓΗ μιας «εξωτερικης» αναφορας, όπως αυτή ενός θεου-οργανου στα χέρια του (οποιουδήποτε) καθεστωτικου κληρικαλισμού ή κι ενός θεου-μαγου, αναγκαιου ως τετοιου στην ανθρωπινη φοβια-ανελευθερια-ανευθύνη, εγινε απ' το Μαρξ με τρόπο που και τον αδικει και δεν τον απαλλασσει, ως πατερα μιας αριστερας που ολοφάνερα, δεν εχει το θεο της. Αν κι εχει τους μαρτυρές της.
ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ για μια απ' τις βασικες αντιφάσεις του Μαρξ, παρα τις πολυπληθεις «διορθωτικες» κινήσεις, τοσο του ιδιου οσο και του Εγκελς ο οποιος και εισέπραξε εως τις μέρες μας τη μηνι «συνεπων» υλιστων, όπως του Μάο, κραδαινοντος κατά τα αλλα το κοκκινο ευαγγέλιο της «σκέψης» του.
ΤΟ ΟΛΟ θεμα, εχοντας επανατεθει στη συγχρονη φιλοσοφια και κοινωνια, τοσο υπο το φως της συγχρονης επιστήμης, οσο και κυριως υπο την πίεση των αναγκων κοινωνικης-προσωπικης απελευθέρωσης, για την ωρα εξαντλει τα ασφαιρα πυρα του υλιστικου φιλελευθερισμου, απούσας ωστοσο μιας επισης υλιστικης αριστερας που οδευει στο θάνατό της.
Η ΚΑΙΡΙΑ αυτή επισήμανση σου, αναδεικνυει μια ακομα μείζονα αντίφαση στη μαρξιστικη θεωρηση.
ΓΙΑ ΤΟ Μαρξ, η ελευθερη κοινωνια, προϋποθετει «την αφθονια του πλουτου» παραλληλα βεβαια με τον πολυπλευρο εκπολιτισμο των ανθρωπων. (Στα εκπολιτιστικα εδώ ο Μαρξ, εγκαταλειπει μερικως τη Δαρβινικη μηχανικη που τον ειχε γοητευσει τοσο, ώστε αφιερωσε στο Δαρβινο το «κεφαλαιο», όπως γοητευει και σημερα οσους θεωρουν μονιμη «βιολογία» την αρπακτικοτητα κι αντιστοιχα μη εκπολιτίσιμο τον ανθρωπο, δηλ. ζωο σκέτο στο διηνεκές - ο Δαρβινος είναι ενας ακομα αδικημενος αλλα και μη απαλλασσομενος αγνωστος, που είναι κι αυτος στην ατζέντα). Προϋποθετει δηλαδη, η ελευθερη κοινωνια του Μαρξ, την απουσια κινητρου-αντικειμένου αρπαγης. Όμως, το «κεφαλαιο» δεν είναι για τον ιδιο Μαρξ απλη κλοπη «αγαθων-εισοδηματος», αντικείμενο, κλοπιμαιες μπριζολες. Είναι αρπακτικη κοινωνικη σχεση, που σε τελευταια αναλυση το αντικείμενο της δεν είναι παρα ο άλλος - είναι άλλος αυτος που φτιαχνει τη μπριζολα κι άλλος αυτος που την τρωει. Γενικευτικα, είναι άλλος αυτος που ενεργει κι άλλος αυτος που υφισταται, ας πουμε, πολλα πέραν της μπριζολας, ενδεχομενως κι αφθονης. Αφορα ετεροβαρεις (= εκμεταλλευτικες γενικοτερα) ανθρωπινες σχεσεις. Το επιχειρημα του υλικου πλουτου σε συνδυασμο με τα εκπολιτιστικα (μαρασμος του κρατους, εξαφανιση του καταμερισμου εργασιας κ.α.) είναι αρκετα ισχυρο, όχι όμως ακλονητο, και πάντως είναι πλήρως ατεκμηρίωτο «αναλυτικα-θετικιστικα». Η δύναμή του, μαζι και η τεκμηρίωσή του είναι μονον ιδεολογικη (θελω) - πραξεολογικη (πραττω, αναλογα), δηλαδη υποκειμενικη-υπερβατικη, όπως κι ο ιδιος ο Μαρξ δίδαξε. Απαιτει ετσι ιδεολογικο πρόταγμα. Ὁ ἄνθρώπινος ἐκπολιτισμός, πάρ' ὅτι συντελεῖται ἱστορικά, ἀποτελεῖ ὑπεροικονομικὸ καὶ ὑπεριστορικὸ αἴτημα, ἀπαιτώντας ἀντίστοιχες ἀναφορὲς ποὺ ἡ ἐκφρασή τους δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ εἶναι παροῦσα κι ὁδηγός, ὡς στοιχεῖο μὴ ψευδοῦς συνείδησης. Ἡ Ἀναστάσιμη αὐτὴ συνειδηση αὐτονοήτως δὲν μπορεῖ νὰ καθορίζεται ἀπ' τὰ οἰκονομικάΧρειαζεται «εξω-οικονομικο» εκπολιτισμο για να ισχυσει, κι επομενως «υπεροικονομικη» θεώρηση, κι εν ταυτω υπεριστορικη, στην οποια τα «οικονομικα» εχουν κρισιμο συγκυριακα, πλην βοηθητικο ρολο. Μια τέτοια θεωρηση, αφετηριακη στο Μαρξ, προσγειωθηκε κι «επιστημονικοποιήθηκε» απ' τον ιδιο στο οικονομικο πεδιο, τοσο αδικωντας τον, οσο και χρεώνοντας τον, επισης και εδω.
Ο ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΣ εκπολιτισμος, παρ' ότι συντελειται ιστορικα, αποτελει υπεροικονομικό και υπεριστορικό αίτημα, απαιτώντας αντίστοιχες αναφορές. Αναφορές που η εκφρασή τους στη συγκυρία ή τις οποιες ιστορικές φάσεις δε μπορει παρα να είναι παρουσα κι οδηγος, ως στοιχειο μη ψευδους συνείδησης. Η Αναστάσιμη αυτή συνειδηση, ως ανω, αυτονοήτως δε μπορει να καθορίζεται απ' τα οικονομικα, ουτε πολύ περισσότερο απ' την ακραία μετρική τους, την Αφθονια. Βρίσκεται απέναντί της, αξιακά, προταγματικά, χωρίς καθόλου αυτό να σημαίνει την αντικατάστασή της από μια ιδεολογία της στέρησης, ουτε καν την υιοθέτηση κάποιου υπεριστορικου ποσοτικου μέτρου. Για να το πουμε αλλοιως, αυτό που εδώ βρισκεται στον αντίποδα της Ανάστασης, είναι η Πλεονεξία. Ειτε όπως αμεσα την παράγουμε και τη λουζόμαστε τρεχόντως (της αφθονίας πεσόντες, που λες και συ), ειτε ως Αφθονία στο βάθος, δηθεν απαραιτητη , οποτε κι απαγορευτική για την ανευ αυτης Ανάσταση.
Η «ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ παλη», στο πλαισιο του ιστορικοϋλισμου, αποτελωντας φυσιολογικα το επικεντρο, μονοπωλει ή και υπερκαθοριζει τα πολιτικα-ιδεολογικα. Υποχρεωνει σε «πολιτικες με κυριο στοχο το οικονομικο επιπεδο» κι αντιστοιχες ιδεολογο-θεωρητικες προτεραιοτητες και κατευθυνσεις. Το φυσιολογικο αδιέξοδο, δεν γινεται στην ουσία αντιληπτό, ακόμα κι όταν «ιδεολόγοι του εθνικου σοσιαλισμου» όπως ο Χίτλερ, εχουν ελευθερο το πεδιο του ιδεολογικου προτάγματος. Γίνονται ωστοσο φανερά κατά καιρους τα αδιέξοδα του μονοπλευρου «οικονομισμου» και αναγκαια η αποδοση «αυταξιας-προτεραιοτητας» στην πολιτικη (πρωτος διδάξας εδώ, ο Λένιν). Σημειωνονται κατά καιρους τριτοδιεθνιστικοι αναπροσανατολισμοι, μαοϊκες «πολιτιστικες επαναστασεις» μετα από «αλματα μπρος», στρουκτουραλιστικες αναθεωρησεις με προφανη πολιτικα προταγματα, ακομα κι ενδιαφερουσες εργασίες συγχρονων στοχαστων, όπως ο Π. Κονδυλης. Η πολιτικη προτεραιοτητα όμως δεν απαντα στα εν αρχη αντιφάσκοντα, παρα τον εξαντλητικο «ρεαλισμό» της (ή μαλλον εξ αιτίας του), πλην ισως σε επιπεδο συγκυριακων αναγκων. Η «αριστερη» ιδεολογικη προτεραιοτητα, σε σκορπιες φωνες (Λουκατς, Γκραμσι ιδίως, Λεφέβρ αργοτερα κ.α) ανα τις δεκαετίες, παγιδευόταν στα ορια ενός «ιστορικου υλισμου» που στην ουσία την απαγόρευε, ειτε ωμοσταλινικα, ειτε αυτολογοκριτικα. Κάποτε εβρισκε διεξόδους σε αναρχικα μονοπάτια ή μοναχικές επιστημονικες διαδρομές (πχ. Β. Ράϊχ) ή καλλιτεχνικα ρεύματα ή ελευθεριακα κινήματα ή ποικίλες αμφισβητησιακές πρακτικες. Κάποτε οδηγουσε φιλοσοφικές αναζητησεις με περιορισμενη μαλλον, δυναμικη, παρα το εντονο σημαδι που αφησαν, τους δυο τελευταίους αιωνες (Νίτσε, Σαρτρ κ.α.). Υπηρχε βέβαια πάντα και η «φιλελευθερη» ιδεολογικη προτεραιοτητα, αφου ο φιλελευθερισμος, υλιστικος, πλην μετωπικα πολυσυλλεκτικος, δεν ειχε προβλημα αποδοχης βοηθητικων ψαλτών και κονδυλοφόρων.
Η «ΑΡΙΣΤΕΡΗ» ιδεολογικη προτεραιότητα, οσο κι οποτε πραγματώθηκε (μεγαλουργωντας αντιστοιχα - σημαδι της δύναμης του ιδεολογικου προταγματος) νοήθηκε ταυτοχρονα κι ως πραξεολογια. Η προτεραιοτητα αφορουσε όχι τον αυτοπεριορισμο του προσωπικου-κοινωνικου αγωνα στα λόγια, αλλα την αποσπαση τού ιδεολογικου προτάγματος απ' τον οικονομικο ή και τον πολιτικο καθορισμο. Αφορουσε δηλαδη τη αναγκη όχι μιας επίστρατης, αλλα μιας επιστρατεύουσας ιδεολογίας. Ιδιαίτερα ορατή η κατεύθυνση αυτή (ορίζοντας και πολιτικοοικονομικές εξελίξεις, μερικως) εγινε στη λατινοαμερικανικη «θεολογία της απελευθέρωσης» - μερικο ξεντρόπιασμα του καθολικισμου. Όπως και στα ισλαμικα απελευθερωτικα κινήματα. Αυτό που ωστοσο είναι το αξιοπροσεκτο εδώ, είναι το ιδεολογικο πρόταγμα καθαυτο, όχι το περιεχόμενό του. Ασχετα, αν και στις δυο περιπτωσεις (λατινικη και ισλαμ) περιελάμβανε στοιχεια επαναστατικα στη συγκυρία. Στοιχεια που καλλιστα σε άλλη συγκυρία, μπορει να είναι (και ηταν, ιστορικα) αντικοινωνικα κι ανελεύθερα.
ΑΥΤΟ ΠΟΥ προκυπτει εδώ, είναι όχι η ανεπαρκεια του ιδεολογικου προτάγματος (εναντι πολιτικης και οικονομιας), αλλα η ανεπαρκεια αυτου με συγκεκριμενο (ανεπαρκες κτλ.) περιεχόμενο κατά περίπτωση. Δηλαδη, τα στραβά του ισλαμ ή του καθολικισμου κτλ, δεν τεκμηριωνουν-υποδεικνυουν αδυναμία στο εν γενει ιδεολογικο προταγμα, αλλα στις ιδιες αυτές ιδεολογίες, περαν των κάποιων συγκυριακων θετικων τους.
Μ' ΑΛΛΑ λογια η ιδεολογικη προτεραιοτητα, ταυτίζεται με την αναγκη του να εχει τέτοιο περιεχόμενο, ώστε να οδηγει (= αναπαραγει ανιόντως το υποκειμενο = ελευθερωνει τον ανθρωπο ως προσωπο και κοινωνια = θεώνει τον ανθρωπο), τόσο υπεριστορικα, οσο και (ως ιστορικη πραγματωση του υπεριστορικου) στη συγκυρια. Δεν εξαντλειται κατι τέτοιο σε κώδικες πραξεολογιας (πχ. οι εντολες της παλαιας διαθηκης, το κορανι, το κοκκινο του Μαο, το πρασινο του Κανταφι, η λιστα των ανθρωπινων δικαιωματων, τα δέκα πρασινα σημεια κι αλογα, η διακηρυξη της 3ης του Σεπτεμβρη, οι θεσεις του Απρίλη, κτλ), παρα την κατά περιπτωση αναγκη κωδικοποιήσεων. Κωδικοποιησεων που πάντα ωστοσο υπόκεινται του ανθρώπου, εξ ορισμου υπερβατικου. Όπως πχ. ο νομος υποκειται της Αντιγόνειας πράξης ή το «συνταγμα», υπόκειται του «1-1-4», του «πατριωτισμου των ελλήνων» (οπου κι επαφίεται, τουλαχιστον στα χαρτια).
Ο «Νομος», ο καλύτερος εστω, κάθε ειδους κανονιστικη διαδικασία, απ' οποιο Σινα και Κιβωτο κι αν προέρχεται, περιλαμβανομενης της κιβωτου της «Υλης» (ιδιως αυτης, που επιχειρει ετσι να «αντικειμενικοποιήσει-φυσικοποιησει» τη «θέσμιση», μαλιστα σε καιρους που η συγχρονη φυσικη αρχιζει να πεταει το γελοιο-θετικιστικο αυτό μασκαρεμα) είναι ετσι πάντα «απλήρωτος», δηλαδη «πληρωτέος». Δηλαδη αναγόμενος στο Υποκείμενο, στο Σωμα, ανευ του οποιου είναι παντα Νομος Ακυρος. Κι ο Μωσαϊκός ασφαλως, ιδίως αυτος, μερες πουναι, ότι βολευει Σαδουκαίους μεγαλοκοπρίτες και Φαρισαϊκα δυναμικα μεσοστρωματα του νόμου και της αρπαχτής τους, πληθαίνοντας τους ζαλισμένους Ζηλωτές που αφου δε βλέπουν πούθε τους ερχεται πλακώνονται μεταξύ τους, ποιός είναι πιο μαχητικός για το σωστο το Νόμο της Κιβωτού, με φυσικη κορύφωση το «αρον - αρον...» της ντουντούκας τους.
ΔΕΝ ΠΑ ΝΑ ΠΕΙ όπως καπνισει του καθενου, αλλα όπως τον φωτισει εν κοινωνια και βασάνω (μετα φοβου θεου, πιστεως και αγαπης, αν εχουμε ακουστα). Η έλευθερωτικη αυτή χρέωση του υποκειμενου, το παιγνίδι πάνω του, όχι για εγωϊστικο τσαλίμι αλλα για την ομαδα, κι όχι για την ομαδα αλλα για το αθλημα. Αυτό αξιώνει τον παίχτη, την ομαδα και το αθλημα. Κανει το παιχνίδι, παιχνίδι. Τα ρέστα είναι της ποδοσφαιρικης παράγκας. Μιας παράγκας, πάντα πάνω απ΄τους κανόνες, φυσικα. Πού η κατεδάφισή της απαιτει την ως ανω πρόταξη του παίχτη-αθλητη, δηλ. το «αρχαιο πνευμα αθάνατο», εδώ, του Παλαμα.
ΦΥΣΙΚΑ και ηταν δίκοπο για το Μαρξ το ότι εκλεισε το πνευμα αυτό στην «ομαδα», εστω κι αν ο νόμος πράγματι θέλει Σωμα. «Νομος είναι το δικιο της Ομαδας», να η ατελης εκκοσμίκευση του Νομου στα πανώ και τα συνθήματα, όπως αδικει το Μαρξ (αφου ο ιδιος τονιζει πως η Ομαδα δε μπορει να βρει τον Εαυτο της, χωρις να Ελευθερωσει την Κοινωνια) χωρις να τον απαλλασσει (αφου η Ομαδα αναφέρεται στον Εαυτο της κι όχι εξ' υπαρχης στο Παν το νοηματοδοτικό). Να η γειωτικη «αντιστροφη», ο εκ-θετικισμος του υπερβατικου, να η μεταφυσικη στο ονομα της αναίρεσής της.
Η ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ. Ταυτισμένη στο θετικιστικο ορισμο της, με το «ανόητο-απαράδεκτο», μ' ένα θεο ανυπαρκτο, ένα θεο σαν παππου γενειοφόρο πάνω απ' τα συννεφα, κανονιστικο ηθικολογο κι εντολοδοτη, μαγο-προστάτη της ανευθύνης και τιμωρο. Ταυτισμενη με μυθους (μεγαλης αλήθειας, αξιας και καπηλείας, εν ταυτω), ιδεολόγημα του κάθε θρησκευτικου «κανονιστικου» καθεστωτισμου. Απ' τον οποιο υπερυψουται θεούμενος και λαμπρός, ο εμπρακτος κοινωνός του Σώματος, είτε ως παπάς λειτουργος, ειτε ως άλλος υπερβατικος αντάρτης, στην ιστορία. Κατά το Μεγα Παράδειγμα. Του πάρε το παιχνίδι πάνω σου, σταυρικά, και φτιάξε εσύ τους κανόνες, ως να με φτάσεις, τον Ενσώματο εν Σω και Πανταχού Παρόντα. Παίξε, όχι ως δούλος ψοφοδεής, ουτε ως υποκατάστατος θεός, αλλα ως θεούμενος, δηλ. τω οντι τελειούμενος.
Η ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ. Καιρος να ξεκαθαριστουν, όλα αυτά, μαζι και η η ομίχλη της ειδωλολατρίας, ειτε δαιμονοφοβικης (προελληνοκλασικης, προχριστιανικης, μεσαιωνικης) ειτε δαιμονολατρικης (ομοιως + αντικειμενολατρικης-θετικιστικης).
ΔΕ ΝΟΜΙΖΩ ότι ειμαστε μακρυα πολύ από μια νέα αντιστροφή, ελευθερωτικη - μια μεγαλοβδομαδα ως την Ανασταση.
ΚΑΠΟΥ μου λες, πως προλαβα, σε μια ζωη να καταλαβω το Μαρξ. Προλαβα ; Προλαβαινει κανεις ; Θα προκάνουμε ; καθως αναρωτιόταν κι ο Χαρίλαος. Φιλε μου, ευχαριστω για τα κουράγια, ο ιδιος ο Μαρξ καπου λεει, ότι οριζουμε εμπρακτα το τι καταλαβαινουμε. Που δεν αποτελει φυσικα προσκληση σε αποδεικτικο παιγνιδι ή τυφλο ακτιβισμο, παρα φτυσιμο ενός ψευτοορθολογισμου, και μιας αναλυσης που πάντα της ξεφεύγει η ουσια, το «ε και ;» του φιλου μου του Γιωργου. Αφου ουσια είναι παντα το οριο και το λιγο παραπερα, όπως η πραξη-νοηση στο Μαρξ το εντευθεν. Δεν ξερω, δυο πραγματα ισως να πρόλαβα να καταλαβω-νοιωσω, δηλαδη ότι είναι μονο δυο πραγματα λειψα, κι αυτά στου καρχαρια το φτερο.
ΕΧΩ ΚΙ ΑΛΛΟΥ καπου σημειωσει, ότι ένα απ' τα βαρεια προβληματα της αριστερας είναι ότι δε γνωριζει στοιχειωδως το μαρξισμο. Δε μιλω για διαφωνιες μεταξυ αιρεσεων, αλλα για τα ουσιωδη - μακραν περαν των οσων εχει διδαχτει ως δηθεν ουσιώδη. Δυσκολευεται ετσι ιδιαιτερα, στην κατανοηση και τη συνενοηση, και κυριως διαμορφωνει σταση ανεπιδεκτικη - δεν ακουει, δεν εχει μαθει να μαθαινει. Το χειροτερο, κατά πως λεει κι ο Μαυροπινακας κάπου, δεν καταλαβαινει ότι δεν καταλαβαινει. Κι αυτό είναι κυριως που πρεπει να αντιμετωπισουμε ολοι μαζι εν μαθητεια, αν πραγματι κατι εχουμε καταλαβει.
ΔΕΝ ΕΧΕΙ να κανει με το γνωστικο - αναμφιβολα και μ' αυτό - κυριως εχει να κανει με τον «κριτικο» τροπο που ακουμε, όπως μας μάθανε. Ενας κριτικισμος σετάκι με το δογματισμο, προκρούστης κάθε ουσιαστικου «άλλου» ώστε να χωρεσει στα ασφαλη στερεοτυπα του κεφαλιου μας, τα αλλότρια στερεότυπα.
ΚΑΠΟΤΕ ενας φίλος μου ειχε πει αρπαγμένος, και ποια η διαφορα αναμεσα στην (κακη) κριση (των ακουσματων) και την αποψη (που οφειλουμε να εχουμε) ; Η αποψη. Γνωστικη (;) ή εν αγνοια και των στοιχειωδων, συχνα. Αυτό που ο Μαρξ ονομασε «ιδεολογια - ψευδη συνειδηση» (αδικουμενος και συνεύθυνος), αυτό που χωριζει τον αποψία απ' τον ψάχτη, αυτό που χωριζει το ΚΡΙΤΙΚΟ ακουσμα απ' το κριτικο ΑΚΟΥΣΜΑ, αυτο που χωριζει τον «ακουσματικο» των Πυθαγορειων απ' το δογματικο σοφιστή, οσο κι απ' τον ακριτο δογματικο. Ο ανασφαλης-απελπις κριτικισμος, παντα τετοιος οσο η «κριση η Εμή» οριζει το εντευθεν της νόησης μας.
ΜΕΓΑ ΘΕΜΑ, που μονο νυξεις εδώ, και που πρεπει να μπει στην ατζεντα, για κάποτε.
ΦΥΣΙΚΑ, μεσ' τη βαβέλ και τους μυριους οσους περιορισμους μας, πάλι καλα που ολο και ψιλοακουμε, και είναι εντυπωσιακο από μια μερια το ποσοι πχ. διαβαζουν κουραστικα γραφτα στο Φυλλομαντη, όπως τα δικα μου.
ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ, βαρύκοη είναι όχι τόσο η νεολαια (20 - 30 ...), οσο η αριστερα η ξέμπαρκη - κόσμος αγαπημένος σε ακριβο και μαχητο καβούκι - κι ανάμεσά της ιδιαίτερα οι γενιες των 40 - 50, οι προοδευτικες-μεταπολιτευτικες, τις μεγαλώσαμε, με μια εννοια, οι παλιοτεροι, οι πολυτεχνίτες. Ακου ένα πειραμα εδώ. Ασχετα απ' τα συν και τα πλην του ανω αρθρου για την οικονομικη κριση, ακούω (φανταστικά - να το πείραμα, εμπρος τους) πολλους στον κυκλο των γνωστων μου, να «συμφωνουν» ή να «διαφωνουν». Λες κι αυτό είναι που εχουν να κάνουν, με το μακρυ αυτό δυσανάγνωσμα, αν είναι να χαλαλίσουν τον κόπο τους. Κι ακουω ακομα αντιδρασεις του τύπου « εντάξει δυο πραγματα τεχνικο-γνωστικα, κι αυτά υπο αιρεση, αλλα στην ουσια τζάμπα οι αιτιάσεις, κανείς μας δεν είναι της εφοδου στα χειμερινα ανακτορα και της διχτατοριας του προλεταριατου - πόρτες ανοιχτες βαρας». Κι όμως, αν αυτά ηδη αποσυρθηκαν ως «πλατφορμες» ερημην της αριστερας, ολος ο τρόπος που σκεφτόμαστε τα μεταβατικα και τα τρέχοντα (τα κομματα, τα κριτηρια, οι πρακτικες, οι προτεραιοτητες, οι μπουσουλες κτλ), είναι σημαδεμενος απ' τις πλατφόρμες αυτές, στα ιδια μπουλονια απάνω, τα ερημην ανοιχτα και ξεβίδωτα. Η τυπολογια, ο φορμαλισμος, τα κρυφα δογματα. Οπωσδηποτε σε χαρμανι και με καλες-ακριβες- διαθέσεις, οπωσδήποτε και πλαϊ σε μια καποια διαθεσιμοτητα «ακουσματικη». Που ωστοσο δεν εχει βρει τον τρόπο να βαζει-βγαζει ψηφιδες, φτιάχνοντας το νέο δίπλα στο παλιο σκιαγράφημα, χωρις να χάνει το εδαφος κάτω απ' τα πόδια της. Να κραταει ψηφιδες στο πλαϊ όπως στο παζλ του παιδιου-δημιουργου, (ψηφιδες κριτικης οικοδομησης) χωρίς να χανει την παλια εικονα και χωρις το φόβο ότι θα τη χασει, χωρις τον τρόμο της υπερβατικης αγχιβασίας. Άλλη η δουλεια του τεχνοκριτικου, απ' αυτή του οντως δημιουργου.
ΥΠΑΡΧΕΙ και μια ελληνικη ιδιομορφια εδώ, που ισορροπει κάπως την αγνοια, και ιδιαιτερα αυτή του μαρξισμου, γρασάροντας όμως απ' την άλλη την ανεπιδεκτικοτητα. Μαχαιρι δικοπο και πολυτιμο, πλαϊ στην ξεροκεφαλια της οποιας ιδιως μετέχω, ως ηπειρώτης. Οι Ελληνες είναι απ' τη φυση τους διαλεκτικοι, καθως ελεγε κι ο Μαρξ, όταν δεν τα ‘βαζε με την επανασταση του 21 (στενοτητα ενός απατρι οικουμενισμου, και ελληνικου ακομη, εως σημερον, τόσο των φιλελευθερων οσο και των βυζαντινολογούντων). Βέβαια, εννοουσε τους αρχαιους, αγνοωντας κι αυτος (ως μη οφειλε, ο της ελληνικης παιδείας μετέχων συμ-πατριώτης) πως ο Σωκρατης κι ο Σοφοκλης, αναβαθμισμενοι στον ελληνοχριστιανισμο περασαν στο σημερα, οσο περασαν τελοσπαντων. Το ιθαγενες αμφισημο και το περιπου και το ανω-θρωσκον, (και η αγχιβασία και η μισγάγγεια, που λεει κι ο Ζουραρις) είναι στοιχειο βασικο στη μαρξιστικη διαλεκτικη. Το δισυποστατο και το πολύ εν τω ευ, το ουκ εν τω πολλω, αλλα του εξ αυτου. Μπέρδεμα-ξεμπερδεμα, πως λέμε, θεάνθρωπος-θεος-υιος θεου και ανθρωπος και υιος του ανθρώπου.Ὁ συγχωρητικὸς-διαλεκτικὸς χῶρος τῶν Ἑλλήνων, ἐπιτρέπει βεβαίως αὐτοχειριαστικὲς ματσακωνιὲς καὶ μπουσουλητὰ στὴν λάσπη, ἀλλὰ ἀπ' τὴν ἄλλη ἐπιτρέπει καὶ ταχύτατους οὐσιώδεις προσανατολισμούς - κόβει δρόμο γιὰ τὴν Ἰθάκη, χωρὶς νὰ καίει τὸ καβάφειο ταξίδι. Δὲν εἶναι τυχαία ὁ Ἕληνας (κι ὁ νεο-ἕλληνας τῆς ἔν πολλοῖς ἀθλιοτητας) ἀνὰ τοὺς αἰῶνες ὁδοδείκτης ὡς σήμερα, ὁ ξένιος καὶ οἰκουμενικὸς ὁδοδείκτης, πάρ' ὅτι τὸ ἀγνοεῖ ὥς ξενοδόχος Κόντρα λοιπον όλα αυτά στην αγγλοσαξωνικη μετρικη-θετικιστικη αναλυση, εμποδιζουν τα στραβα (και του μαρξισμου) να υιοθετηθουν με ακριβεια, ως δογματα, ώστε με αντιστοιχη ακριβεια να «διορθωθουν», μετα από μακροχρονη «αναλυτικη» διαδρομη. Εδώ εχει υπερκερασθει ο κακιασμένος Πόπερ και τα επιστημολογικα κριτηριά του, ο Κουν και τα μετέωρα επιστημολογικα ερωτήματά του, ο Φεγεράμπεντ και ο ευλόγως αντιδρών, ορθολογικος ανορθολογισμος του.
Ο ΣΥΓΧΩΡΗΤΙΚΟΣ-διαλεκτικος χωρος των Ελληνων, επιτρέπει βεβαίως αυτοχειριαστικές ματσακωνιές και μπουσουλητα στη λάσπη, αλλα απ' την άλλη επιτρέπει και ταχύτατους ουσιώδεις προσανατολισμούς - κόβει δρόμο για την Ιθάκη, χωρίς να καίει το καβάφειο ταξίδι. Δεν είναι τυχαία ο Ελληνας (κι ο νεο-ελληνας της εν πολλοις αθλιοτητας) ανα τους αιωνες οδοδεικτης ως σήμερα, ο ξένιος και οικουμενικος οδοδεικτης, παρ' ότι το αγνοει ως ξενοδόχος. Δεν αποτελει τυχαια, την κερκίδα της μικρης ομαδας εν παντί, ουτε στο στοιχημα του προποτζίδικου, πλάϊ στα στάνταρ και τις θαυμαστικες ματιές στον Τόρρες - σηκωσέ το το γαμημένο !
ΕΝΑΣ ΧΩΡΟΣ οπου ο Ελληνας καταλαβαινει πολλα. Οπου επισης, ξερει πως αγνοει πολλα, μα τα θεωρει «ειδικα» κι αχρείαστα στον ιδιο, κι αγοραστά λιγο-πολύ, όπως τα νομικα του δικηγορου ή τα ιατρικα του γιατρου. Οπου όμως, δεν καταλαβαίνει ότι δεν καταλαβαίνει ένα ολοκληρο ωκεανο αναμεσα στις δυο ανω ηπειρους, αυτόν οπου κολυμπάει ανύποπτος.
ΠΩΣ ΘΑ σώσουμε το χωρο αυτό, το γηγενη διαλεκτικο, ως οπλο διαμπερές του νέου αιώνα, πώς θα τον σωσουμε χωρις να ζητωκραυγάζουμε μπουσουλητοί στην οζερή κι άγνοια λάσπη, πως θα ξεμπερδέψουμε το ανοιχτομάτι απ' το αυγουλομάτι μας, που λέει κι ο Ρασούλης ; Πότε Βούδας πότε Κούδας ή αλλοιως κάπως, Ιησούς κι Ιούδας, μέρες πούναι ;
ΜΙΚΡΟΣ καϋμος - οι μεγαλοι στεκονται στα φανάρια ή μετασκευάζουν πιστόλια κρότου, 20χρονα.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΕΝΟΙ και οι αρπακτικοι φιλελευθεροι, εχουν από καιρου βαλει μπρος μηχανες, για να εμποδισουν το ιδεολογικο προταγμα. Όχι το καθενα φονταμενταλιστικο, των κιβωτων διαθηκες, οπου αισθανονται ότι υπερτερουν κι ότι οι «μη περιεκτικές» τους (ανοιχτες - φιλελευθερες) αποψεις και θεσμισεις, ευκολα καθαριζουν. Μα εκεινο που ως περιεχόμενο υπερτερει, ως ελευθερωτικο στην ουσια και σφορδα επικίνδυνο. Στοχος από χρόνια, πρωτα ο ιστορικος Ιησους, πότε με επιστημες και ραδιοχρονολογησεις, πότε με σκοταδιστικα κωδίκελα και μυστικούς παπύρους. Ώστε τελικα, ο Χριστός-νόημα να παραμείνει εξω απ' την κοινωνια, πνιγμένος στα λιβάνια, το μυστικισμό και των νεων ζηλωτων το καβούκι. Μακρυα κουβέντα, αλλα δυο λόγια επικαιρα παίρνει.
Ο ΙΟΥΔΑΣ των ημερων, επιστρατος, γεφυρα στη θετικιστικη και την ψυχοπονιάρα του εγωϊσμου μας σκέψη, και πάντα γαργαλιστικος σ' ολους μας, αφου φιλάει κι υπεροχα. Ηταν τα 30 αργύρια (κάπου 1000 ευρώ, σε πραγματικες σημερινές αξίες) αραγε, ή μήπως ηταν και η θεία μοίρα του (ηθικο θύμα προδιαγραμμένο), για τη δόξα των πραγμάτων ; Μηδε τα 30 ητανε, μηδε της μοίρας θύμα. Ότι ο δαίμων του Λαπλάς - η θεια μοίρα - σκόλασε από τότε, από Χριστου, και το παιχνίδι είναι στον παίχτη, με θέλημα Θεου, τον ελεύθερο. Το πήρε, ο κάθε Ιουδας μέσα μας, το αποφάσισε - καλα ως εδώ, ετσι πρέπει - μα κόντρα στο μείζον, κόντρα στην εν βασάνω απόφαση και την αναγκαια υπερβαση-φωτιση, αυτή που ακουμπάει στην κριση κι ευθύνη την προσωπική, μα την υπερβαίνει ταυτόχρονα. Οτι η αναφορα της είναι εξω από διαθηκες-τυφλοσούρτες μα κι εξω απ' την ιδιοκρισία την απόλυτη, του συρμου το κάθε αυτονόητο δήθεν. Δεν είναι η απόφαση το κρίμα, ούτε η ριζοσπάστρα προσωπική ευθύνη, είναι η άθεη κοντόνοη απόφαση, η αυτοαναφορικη, η ψευδοελεύθερη, πού παύει ναναι προσωπική και γίνεται εγωϊστική. Αυτή είναι που δεν αξίζει ή αν αξίζει το πολύ - πολύ 30.
ΔΕΝ ΤΕΛΕΙΩΝΕΙ εδώ, κάνει ό,τι κάνει ο καθείς, την άλλη στιγμη ισως το βλέπει αλλοιως - το ξανακρίνει, αλλαζει την απόφαση, μα καθώς δεν είναι αυτό το θέμα, η άλλη λύση δεν εχει χώρο, δεν προκάνουμε τα επίχειρα, ο γολγοθας είναι εδώ. Όπως 30 αργυρια η πρώτη ιδιοκρισία, ετσι μια συκιά-θηλεια μετράει η δεύτερη, ως τέτοια. Μά η μετάνοια - ο παθός νούς - δεν είναι μια άλλη ιδιοκρισία, ιδιου τύπου τροπολογία, οσο αυτοτιμωρητική κι αν είναι. Είναι άλλο πράμα, είναι ομολογία υπερβατική του λάθους νου του αυθαίρετου (όχι της κάθε απόφασης, καθαυτης, της καταδεικτικής) γι αυτό και η γιαγιά μας το εννοουσε, όταν ελεγε «αμαρτία μολοημένη, η μιση συχωρεμένη», και δεν τοχε για υποκριτικο πλυντήριο. Το άλλο μισο είναι η ανάληψη του ανατακτικού βάρους, ο Παύλος ο διώκτης το κατάλαβε καλα.
ΠΟΝΑΕΙ η ζωη, μα πώς θα μας παιδέψει χωρίς να μας παιδέψει, για να βρουμε ακρη πέρα απ' τα εγωϊστικα, νάταν αλλοιως να περνάγαμε καλα - οι νεκροι περνουν καλα, ου πόνος, ου λύπη ού στεναγμός. Οι ζωντανοι εχουν να δωσουν ζόρι για το καλύτερο, ευχαριστιακοι και δοξαστικοι, ότι περιμένουν κι αλλοι απ' αυτους. Που δεν είναι ουτε η Αφθονια, ουτε το Ετοιμο του τζαμπατζή, ουτε του Χαζοδιεκδικητη το παράπονο, ούτε τίποτα απ' το περί πάρτης - άλλο το περί πάτρης, το Αναστάσιμο. Ότι τα περι πάρτης, ερχονται κατακέφαλα - καληώρα - κι επι των κεφαλών των τέκνων ημων, γι αυτό η κουκουλοφορία είναι η εσχατη φυσικη αμυνα στα κατακεφαλής.
ΠΑΝΤΩΣ, προς παρηγορία, εμεις οι μεγαλύτεροι που αποδεδειγμένως δεν καταλαβαίνουμε πολλα, ας δώσουμε λιγη βάση - μέρες πουναι - στα λόγια του εσταυρωμένου κουκουλοφόρου, καθώς παρηγορει τη μάννα του, « μη εποδύρου μου μήτηρ....», αν και θα χρειαστει ερμηνεια πάνω απ' την απλη μεταφραση, θα χρειαστει δηλ. και δόσιμο, πάνω απ΄τα κολυβογράμματά μας, εν μεσω συκωταριών κι αντέρων. Οι νεότεροι, περισσότερο αγράμματοι, ως καταρτιζόμενοι στα σχολεία που κάναμε και διδάσκουμε, εχουν ωστόσο το πλεονέκτημα να κατανοουν καλύτερα, μπορουν ετσι να δώσουν βάση και σε περισσότερα. Γι αυτό αλλωστε το προτροπικο αρχιζει «ον παιδες ευλογειτε...» αφήνοντας ουραγό το «λαό» για την υπερύψωση.
ΑΝ ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ βέβαιο ότι η ακροαματικότητα του Μεγαλοπαράσκευου παρα τοις Ελλησι σπάει τα μηχανάκια της AGB, ιδίως οι ζωεντάφες, θα πρότεινα φέτος να δοθει επίσης βάση στη «Μεγαλη Δοξολογια», μετά τον επιτάφιο, ης το μέλος είναι μοναδικο εν απλοτητι, και δη σε ρυθμο «ταχύν μακελαρικόν» ητοι χασαποσέρβικο.
ΕΧΕΙ ΔΗΛΑΔΗ ελπιδες, να ανταγωνισθει τις μετεπιτάφιες ρακές - πέφτουν στην ιδια ανταγωνιστικη ζώνη - ισως μάλιστα και συνεισφέροντας στο σχετικο κοινώνημα.
Καλη Ανασταση
1. 29-04-2009 00:58
|
|||
Εν μαθητεία Δώστε βάση εδώ. Σε ένα Παλαμικό ΑΚΟΥΣΤΕ της «Οργής που είναι Αγάπη για τη Ζωή». ΑΚΟΥΣΤΕ και αφήστε για μια στιγμή να στεγνώσει το σάλιο πριν αντιδράσετε με όσα ήδη ξέρετε. Δεν φτάνουν. Φίλε Δημήτρη είναι σαφές ότι ΚΑΙΝΟΤΟΜΕΙΣ. Είναι σαφές ότι εισάγεις σημεία δικά σου. Εκτίθεσαι στο φως ενόσω το δυναμώνεις. Με πλήρη επίγνωση σου το ομολογώ, μετά από τριήμερη μελέτη των δυο τελευταίων σου άρθρων «ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΚΡΙΣΙΟΛΟΓΙΑ, ΣΗΜΕΡΑ» και «ΜΕΓΑΛΟΒΔΟΜΑΔΑ…», εν μέσω Αναστάσεως και «κριτικού πνεύματος» Θωμά. Είμαι υποχρεωμένος να υπογραμμίσω την ανάγκη ΜΕΛΕΤΗΣ των γραπτών σου στην (τυχερή) μας παρέα. Είναι σαφές, για όσους με έχουν διαβάσει, ότι κρατάω μιαν απόσταση από την αναλυτική σκέψη και γραφή. Σκιώδης αυτοκριτική στη φλυαρία του χθες. Προς διευκόλυνση αυτό-αγγαρεύομαι να υπογραμμίσω ορισμένα σημεία-βιβλία των γραπτών σου στα οποία προτείνονται–πραγματώνονται υπερβάσεις: 1. Ευαγγελισμός της …Διαλεκτικής, πάνω στα πολλά που μας διέφυγαν και στα λίγα που του διέφυγαν. Απρόσμενη διαφυγή–απελευθέρωση της μαρξιστικής σκέψης από τους υπολογισμούς της και τους υπολογιστές της (μαρξιστές). [ΚΡΙΣΙΟΛΟΓΙΑ, Κεφ. 2 προς το τέλος, Κεφ. 3 και 4] 2. Γενεσιουργός «ζάλη» - χειραφέτηση των «στρατηγών» και της στρατηγικής: Επιχειρηματικότητα ως εργασία-δημιουργία, μέρος του επιδιωκόμενου μέλλοντος. [ΚΡΙΣΙΟΛΟΓΙΑ, Κεφ. 4 – 7] 3. Ο κύκλος των καπιταλιστικών σχέσεων ολοκληρώνεται-μετασχηματίζεται με την ανθρώπινη παρέμβαση (ως εδώ «γνωστά») μόνο στο μέτρο όμως που αναζωπυρώνει υπεριστορικά «αυτά» για τα οποία ΑΞΙΖΕΙ να μπει τέλος στην επανεκκίνηση του. Το δίκιο δηλαδή δεν είναι του εργάτη όσο αυτό που τον διαφοροποιεί από τον καπιταλιστή είναι η τσέπη του. Ο εργάτης-παραγωγός ως, μειωμένης ισχύος, εν δυνάμει αρπαχτικό δεν συνιστά Υποκείμενο μέλλοντος, απλά μελλοντικό υποκείμενο, πράγμα αδιάφορο. Πολύ περισσότερο «όσο κάνει παρέα» αυτούς που του εξασφαλίζουν πολιτικά τη διάθεση για αρπαχτικότητα και τον «απαλλάσσουν» από την αμαρτία και τα κέρδη. [ΚΡΙΣΙΟΛΟΓΙΑ, Κεφ.12, Κεφ. 16-17 και 19] 4. Το Μέσο Ποσοστό Κέρδους (ΜΠΚ), και οι «ελπιδοφόρες» διακυμάνσεις του, τελικά απαντιέται ακριβώς από εκεί που δεν αναζητιέται, δηλαδή εξω-οικονομικά. Όσο κερδο-φυλαχτούμε δεν χαλάει το μαγαζί. Η εσωτερική κατάρρευση –αναγέννηση του κέρδους ως κοινωνική συσσώρευση μας βάζει σε άλλους δρόμους, «θέλουμε;». Παραφράζοντας τα λόγια της Λούξεμπουργκ ο Άνθρωπος ή θα αξίζει το αύριο ή δεν θα υπάρξει αύριο. Σίγουρο είναι ότι δεν μπορεί να ύπαρξη κάτι καλύτερο από τον ίδιον. [ΚΡΙΣΙΟΛΟΓΙΑ, Κεφ. 8-11, Κεφ.18-20]. 5. Μαστορεύουμε δεν καταστρέφουμε, «….όχι η Αντίθεση που έγινε νέα Θέση»-ταμπούρι. Δεν οικοδομούμε το Κράτος Μας, υπηρετούμε, το άφταστο και υπαρκτό «κράτος της Άνοιξης» αλητεύοντας και Ελυτεύοντας. [ΜΕΓΑΛΟΒΔΟΜΑΔΑ, Κεφ.2] 6. Ιδεολογίας Πρόταγμα και ψαξίματα μη εγκαταλείποντάς το. Ο ΕΓΩτισμός των…ΕΓΩπροβάτων, «…είναι που δεν αξίζει ή αν αξίζει το πολύ - πολύ 30» [ΜΕΓΑΛΟΒΔΟΜΑΔΑ, Κεφ. 4-5] 7. «Περί νόμων και ομίχλης» και ενός κριτικισμού–αντίκρυ της μάθησης-«…προκρούστης κάθε ουσιαστικού «άλλου» ώστε να χωρέσει στα ασφαλή στερεότυπα του κεφαλιού μας….» ένα σχόλιο μονάχα: αποτελεί Θύραθεν Παιδεία και Εισαγωγή για όλα τα προηγούμενα [ΜΕΓΑΛΟΒΔΟΜΑΔΑ, Κεφ.6-8] Ευχαριστημένος και καρπερός που μαθητεύω ακόμα. Κέρδος των τελευταίων είκοσι χρόνων η απαλλαγή μου από τις μονοσήμαντες απαντήσεις. Ευχαριστημένος που θέλω πλέον τρεις σειρές για να απαντήσω την ερώτηση: «τι πιστεύεις;». Καλή μελέτη. Άνοιξη 2009 ΦΥΛΛΟΨΑΧΤΗΣ και τυχερός κ.α |
0 Σχόλια
Δεν υπάρχουν σχόλια.
Κείμενα του ιδίου :
- ΑΠΟ ΚΑΡΔΙΑΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΗ
- ΠΑΡΑΣΚΟΠΙΑΝΑ 1 - ΕΙΚΟΣΙΠΕΝΤΕ ΣΗΜΕΙΑ
- ΠΑΡΑΣΚΟΠΙΑΝΑ 2 - Ο ΠΟΝΟΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ
- ΠΑΡΑΣΚΟΠΙΑΝΑ 3 - ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΠΙ ΧΑΡΤΟΥ ΣΤΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΕΔΑΦΟΣ
- ΠΑΡΑΣΚΟΠΙΑΝΑ 4 - ΞΕΚΟΥΡΑΣΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΑΣΚΗΣΗ
- ΑΘΛΗΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
- ΧΑΣΑΠΙΚΑ
- ΧΡΥΣΟΣ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΑΜΜΟ
- Ο ΟΣΑΜΑ ΚΙ Ο ΟΜΠΑΜΑ
- ΤΕΛΟΣ ΕΠΟΧΗΣ;
- ΜΙΚΡΟ ΖΟΥΜ ΣΤΟ Κ.Κ.Ε.
- ΟΙ ΝΕΟΙ ΜΕ ΤΑ ΠΡΗΣΜΕΝΑ ΑΡΧΙΔΙΑ ΠΟΥ ΤΟΥΣ ΕΛΕΓΑΝ ΑΛΗΤΕΣ
- ΔΙΑΝΟΟΥΜΕΝΟ ΚΡΥΦΤΟ ΚΑΙ ΒΗΜΑΤΑ ΜΠΡΟΣ-ΠΙΣΩ
- ΠΟΙΟ ΦΟΡΕΙΟ ΘΑ ΜΑΣ ΚΟΥΒΑΛΗΣΕΙ
- ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΚΡΙΣΙΟΛΟΓΙΑ, ΣΗΜΕΡΑ
- ΠΡΟΤΡΟΠΙΚΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ
- ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΩΤΣΗΣ - ΜΙΑ ΠΡΟΤΑΣΗ ΜΝΗΜΗΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΧΕΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ ΤΟΥ
- ΤΟ ΜΕΤΕΩΡΟ ΒΗΜΑ ΚΑΙ ΟΙ ΠΕΛΑΡΓΟΙ
- ΠΟΛΩΣΕΙΣ ΚΙ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ
- ΕΝΑ ΚΟΚΚΙΝΟ ΑΥΓΟ
- ΦΙΛΕ, ΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ!
- ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΙΚΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ
- ΓΙΑ ΤΗ ΦΟΥΚΑΡΙΑΡΑ ΤΗΝ ΦΑΣΗ ΜΟΥ
- ΜΙΓΜΑ ΕΞΟΔΟΥ
- ΕΞΕΓΕΡΣΗ ΚΑΙ ΨΗΛΑΦΗΜΑΤΑ ΔΙΕΞΟΔΟΥ
- ΕΘΝΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΚΑΙ ΒΑΘΕΙΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
- ΣΤΑΧΤΕΣ ΚΑΙ ΣΠΙΘΕΣ, Μέρος 1ο
- ΕΔΩ ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΒΑΘΕΙΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
- ΜΕΡΕΣ ΜΑΓΙΟΥ ΤΟΥ 10
- ΣΤΑΧΤΕΣ ΚΑΙ ΣΠΙΘΕΣ, Μέρος 2ο
- ΣΤΑΧΤΕΣ ΚΑΙ ΣΠΙΘΕΣ, Μέρος 3ο
- ΣΠΙΘΑ: ΒΑΣΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
- ΠΕΡΑ ΑΠ' ΤΟ ΑΝΤΙ-ΜΝΗΜΟΝΙΟ
- ΒΙΒΛΙΟ: Ἰμαρέτ - τοῦ Γιάννη Καλπούζου
- ΒΙΒΛΙΟ: Νὰ τὴν χέσω τέτοια λευτεριά, ὁποὺ θὰ κάμω ἐγὼ ἐσὲνα πασιά! - τοῦ Κώστα Ζουράρι
- ΒΙΒΛΙΟ: Βέβηλα, Κίβδηλα, Σκύβαλα - του Κώστα Ζουράρι
- ΠΕΡΙ ΕΠΙΛΗΨΙΑΣ
- ΤΑ ΔΥΣΚΟΛΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
- Η ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΠΥΛΗ (Συνηγορία σὲ παραλλαγὴ στὸν Γιῶργο Πολυχρονίδη)
- ΑΧ ΡΕ ΧΡΗΣΤΟ, ΚΑΙ ΠΑΛΙ
- ΑΧ, ΡΕ ΧΡΗΣΤΟ...
- ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΗΜΑ ΣΤΟΝ ΧΡΗΣΤΟ
- Ο ΔΥΣΚΟΛΟΣ ΔΙΠΟΛΙΣΜΟΣ
- Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΝΤΟΛΗ
- ΚΛΑΙΕΙ ΝΑ ΓΕΝΝΗΘΕΙ;
- Ο Μίκης και το τέλος της εθνικολαϊκής επιστήμης
- ΤΟΣΟ ΚΟΝΤΑ ΚΑΙ ΤΟΣΟ ΜΑΚΡΥΑ
- ΚΡΙΣΗ: ΠΕΝΤΕ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ
- ΔΕΛΤΙΟ 100 ΗΜΕΡΩΝ ΣΕ ΝΟΗΜΑΤΙΚΗ
- ΤΥΧΟΔΙΩΚΤΙΚΗ ΑΣΑΦΕΙΑ
- ΤΑ ΕΠΙΔΙΚΑ ΤΗΣ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗΣ
- ΑΝΤΙΔΕΞΙΑ ΚΙ ΑΝΤΙΛΙΤΟΤΗΤΑ
- ΠΙΣΩ ΜΑΣ ΚΑΙ ΜΠΡΟΣΤΑ ΜΑΣ
- ΨΗΛΑ ΤΟ ΚΕΦΑΛΙ, ΚΑΙ ΣΥ ΑΛΕΞΗ...
Πρόσφατες δημοσιεύσεις
- Απ: ΑΜΑΝ ΠΙΑ! 14 Μάι 2015 11:55 από ΑΚΡΙΤΑΣ σε Γιὰ τὴν κυβέρνηση τοῦ Σύριζα
- ΑΜΑΝ ΠΙΑ! 12 Μάι 2015 11:52 από Δώρα Παπαδοπούλου σε Γιὰ τὴν κυβέρνηση τοῦ Σύριζα
- ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΦΡΑΣΕΙΣ 09 Μάι 2015 18:42 από Γιάννης Φ.Φωτόπουλος σε Γιὰ τὴν κυβέρνηση τοῦ Σύριζα