ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ (μέρη 1 και 2)

(Δημοσίευση: 2 Ὀκτωβρίου 2008) Ξεκινάει ὁ φίλος Ναπολέων μία σειρὰ ἄρθρων. Τὰ στέλνει, πειραχτικὸς καὶ πρόσχαρος, ἀπὸ τὴν Σκλίβανη, ἀπ' ὅπου μᾶς ἀτενίζει ἠπειρώτικα καὶ ἀρχοντικά. Καλόκαρδα. Πολὺ καιρό εἶχα νὰ διαβάσω χαμογελαστὸς ἕνα πολιτικὸ κείμενο, διόλου ἀνάλαφρο, διόλου ἀνώδυνο.  Ἀφιερωμένο, μαζὺ μὲ ὅσα ἀκολουθοῦν, σὲ ὅσους πολίτες ψάχνονται. Μὰ ἀκόμη πιὸ πολύ, ἀφιερωμένο σὲ ὅσους φίλους θὰ σπεύσουν νὰ ἐξετάσουν ἐάν τὰ γραφόμενα χωροῦν στὴν βλοσυρὴ προοδευτικὴ ἀκινησία τους, δηλαδὴ στὴν σειρὰ τῶν πραγμάτων ποὺ ἔχουν στὸ μυαλό τους. Στὴν τάξη τοῦ Λόγου (τους). Κι ἔτσι ἀνάλογα, νὰ ...συμφωνήσουν ἢ νά ...διαφωνήσουν μὲ τὸ κείμενο. Ἄχ, φίλοι, γιὰ ἄλλα μιλάει παραμέσα ὁ Ναπολέων, ἄς τὸ ξύσουμε λίγο. Ὄχι γιὰ πλατφόρμες, ἀλλὰ γιὰ σχέδιο-πρόταγμα κοινωνίας καὶ σχέσεων. Χείμαρος μὲ χρώση ὀνείρου... (Γιάννης Μεμαῖος)

Για μιά αριστερή Αριστερά


Το άρθρο "για μιά αριστερή Αριστερά" περιλαμβάνει τα  εξής «κεφάλαια», υποάρθρα:
1. Γενική Παιδεία: Αυτάρκεις, αυτεξούσιοι, άφοβοι πολίτες
2. Δημοκρατική λειτουργία της κοινωνίας
3. Τα Κόμματα: Ως αποκέντρωση ιδεών να τα δούμε
4. Γηράσκω ...αεί εργαζόμενος. Δια βίου Εργασία = Κοινωνική Συνοχή
5. Αποκέντρωση των πάντων: Το μικρό ειν' όμορφο.
6. Φόβος, Κράτος, Βία, Ασφάλεια: Οι αρχαίοι έκαναν λάθος! ... Μπορούμε να φτιάξουμε και κράτος χωρίς βία!
7. Ελευθερία, αγνώστων λοιπών στοιχείων... Δικαιώματα.
8. Αγορά - παγκοσμιοποίηση: Μόνο με σέλα και χαλινάρι
9. Καταναλωτές: Το μόνο που ΟΛΟΙ ανεξαιρέτως είμαστε! Πρέπει να προσέξουμε να μη ...αυτοκαταναλωθούμε!
10. Περιβάλλον: Εμείς μαζί δεν κάνουμε και χώρια δεν μπορούμε.

Η σειρά αυτή των άρθρων πρωτογράφτηκε στο «ιστολόγιό» μου στις αρχές του 2008. Εδώ είναι συντομευμένη για οικονομία χώρου. Έτσι κάποιες θέσεις μπορεί να φανούν αθεμέλιωτες, «ρετσετοποιημένες». Πρόθυμα θα απαντήσω σε κάθε σχόλιο και θα τις αναπτύξω πληρέστερα, αν ζητηθεί.

ΠΡΟΟΙΜΙΟ

Δεν είναι ευφυολόγημα ούτε σχήμα λόγου το "αριστερή Αριστερά". Απλώς θεωρώ ότι, όπως χωροταξικά πρόκυψε ο όρος "Αριστερά", στις περισσότερες περιπτώσεις χωροταξικός παραμένει... Παραφράζοντας τον Νίκο Πουλαντζά, μπορούμε να πούμε πως η Αριστερά ή θα είναι αριστερή ή τίποτα...
Είναι αυτό που λείπει... Κι όχι μόνο από μας, από τον κόσμο όλον λείπει. Λείπει η αριστερή, η ανθρωποκεντρική (κι όχι πλουτοκεντρική, κρατοκεντρική ή θεοκεντρική...) πολιτική, με βασική αρχή και στόχο αυτό που προβάλλεται στα κοινωνικά Φόρα ως σύνθημα:
Ο άνθρωπος πάνω από τα κέρδη.
Μα, θα πείτε, όλα τα κόμματα ανθρωποκεντρικά δηλώνουν... Ειδικά μετά την ανάπτυξη κάποιας οικολογικής συνείδησης σε πλατιά στρώματα των ψηφοφόρων. Έτσι δηλώνουν... Κι όποιον κοροϊδέψουν, κορόϊδεψαν.
Όμως ό,τι και να κάνει προπαγανδιστικά ("επικοινωνιακά"...) ο κ. Αλογοσκούφης π.χ. δεν μπορεί να πείσει ότι «με την μείωση της φορολογίας των πλουσίων, θα παρακινηθούν να κάνουν επενδύσεις, οπότε θα δημιουργηθούν δουλειές για τον ...κοσμάκη» γιατί κάτι τέτοιο, εφαρμοσμένο κι αλλού, από την εποχή του Ρήγκαν και της Θάτσερ, αποδείχτηκε ότι απλώς μεγαλώνει το χάσμα μεταξύ πλουσίων-φτωχών, αυξάνει την προκλητική σπατάλη των πρώτων κι όχι τις επενδύσεις. Και τί είναι πλέον αυτή η καραμέλλα επενδύσεις-επενδύσεις-επενδύσεις, ανάπτυξη-ανάπτυξη-ανάπτυξη... Ποιές επενδύσεις και ποιά ανάπτυξη;;; Και κυρίως ΤΙ ΕΙΔΟΥΣ ανάπτυξη;;;
Ανάπτυξη είναι να καταστρέφουμε τα τροπικά δάση π.χ. για να έχει να επιδεικνύει το πάτωμα ο κ. τάδε με Μαόνι ή Ιρόκο;;; Για να βγάζουν οι εκμεταλλεύτριες εταιρείες πολλά λεφτά, μα εξωφρενικά πολλά λεφτά, για τους C.E.O.(*) τους και τους μεγαλομετόχους;;; Αυτά ακριβώς εννοούν "ανάπτυξη"...
Περισσότερα για την «ελεύθερη» αγορά και για το παραμύθι του ανταγωνισμού στο αντίστοιχο άρθρο. Όμως το χάσμα μεταξύ πλουσίων-φτωχών γίνεται επικίνδυνο, όσο μεγαλώνει. Αυτό είχε καταλάβει ο Κέϋνς. Και πρότεινε την ορθολογική διαχείρισή του, την μερική αναδιανομή. Η λαιμαργία όμως, η ματαιόδοξη διάθεση για επίδειξη, νίκησε τελικά και τον Κέϋνς... Άρα όσοι σήμερα προτείνουν απλή διαχείριση του συστήματος, πέφτουν έξω ...παρασάγγας.
Μια αριστερή Αριστερά πρέπει από ΕΚΕΙ ν' αρχίσει, από την αντίληψη του ανθρώπου για τη ζωή του, από το ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΚΑΛΗ ΖΩΗ. Είναι το να πετάμε π.χ. τα ρούχα πριν παλιώσουν, διότι ...άλλαξε η μόδα;;; Τό να πλημμυρίζουμε τις πόλεις με Ι.Χ. θηριωδών κυβικών;;; Ή μήπως τό να καταφεύγουμε σε εξαρτησιογόνες ουσίες για «τέλειες» συγκινήσεις;;;

Αυτά είναι καλή ζωή; Όχι δεν είναι ασκητική η προσέγγισή μου, κάθε άλλο! Ανθρώπινη είναι.
Το «κλειδί» για την προώθηση ανθρώπινων ιδεών είναι το αρχαίο ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ. Όταν ξέρεις τι ΕΙΣΑΙ, δεν χρειάζεται να επιδεικνύεις πόσα πολλά ΕΧΕΙΣ για να αποδείξεις στους γύρω πως είσαι κάτι...
Με αυτήν την οπτική δεν θεωρώ ότι ήταν αριστερή η Σοβιετική Ένωση, άσχετα πως ξεκίνησε. Δεν είχε προωθήσει το ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ των πολιτών της αλλά αντίθετα πήγαινε να μοιάσει τα δυτικά πρότυπα «ανάπτυξης» και κατάληξε στα ειδικά καταστήματα delicatessen τροφίμων για τους «απάρατσίκ», στο λαθρεμπόριο δολαρίων και στις διηγήσεις των ναυτικών ότι με ένα ζευγάρι νάϋλον κάλτσες μπορούσες να «καταφέρεις» οποιαδήποτε ρωσσίδα... Έτσι για να αναφέρω μόνο τα πιο κραυγαλέα χαρακτηριστικά της σήψης.
Στη σειρά αυτή των άρθρων παραθέτω τις σκέψεις μου για τους απαραίτητους στόχους που πρέπει να βάλει αλλά και τα πρακτικά μέτρα που πρέπει να προβάλει (και να εφαρμόσει όταν μπορέσει) ένα αληθινά αριστερό κόμμα, ώστε να δημιουργηθεί κάποτε μια στέρεη ανθρώπινη κοινωνία.
---------
(*) C.E.O: Chief Executive Officer = κορυφαία διοικητικά στελέχη. Αυτά ΑΚΡΙΒΩΣ είπε σε ομιλία του πρόσφατα (Μάϊος '08) και ο κ. Κέλλερ, υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας. Ο Χριστιανοδημοκράτης/φιλελεύθερος κ. Κέλλερ. Σκεφτείτε που φτάσαμε...

1. Γενική Παιδεία:
Αυτάρκεις, αυτεξούσιοι, άφοβοι πολίτες

Πρέπει πρώτα να απαντήσουμε ως γονείς, ως κοινωνία, τί θέλουμε να γίνουν τα παιδιά μας: Αυτάρκεις, αυτεξούσιοι, άφοβοι πολίτες ή ...καλά αμειβόμενα εργαλεία παραγωγής. Αν απαντάτε το δεύτερο, μην διαβάζετε παρακάτω. Θα χάσετε το χρόνο σας... Που είναι χρήμα, λένε...
Ο δρόμος για την "κατάκτηση" του ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ, που ανάφερα στο Προίμιο, είναι ένας και μοναδικός, δεν στοιχίζει πολλά, δεν θα συναντήσει πολλά κοινωνικά αντισώματα, δεν θα προκαλέσει σοβαρές αναταράξεις στην επιφάνεια. Πολιτική βούληση χρειάζεται μόνο και μια στοιχειώδη προετοιμασία.
Ο δρόμος, ο μοναδικός δρόμος, είναι η Γενική Παιδεία, από 6 έως 18-19 χρονών. Δεν προαπαιτεί ούτε να περάσουν αμέσως όλοι οι δάσκαλοι κι οι καθηγητές από μετεκπαιδεύσεις ούτε να αλλάξουν πολλά πράγματα σε κτίρια. Κάποια λεφτά για εξοπλισμούς των σχολικών χώρων θέλει, όχι όμως δυσβάστακτου ύψους. Άντε να στοιχίσουν καμιά εικοσαριά ...Μιράζ ή F-16/17/18... Ή απλώς τις «μίζες» που πέφτουν σε τέτοιες αγορές όπλων...
Η στόχευση της Γενικής Παιδείας είναι που πρέπει ν' αλλάξει ριζικά. Εκεί η ανατροπή θα είναι μεγάλη: Θα πρέπει να "παράγει" νιάτα όχι στουπωμένα με ξερές γνώσεις και παπαγαλίες, όχι εξετασοτρομοκρατημένα άτομα και υποψήφιους Δημόσιους Υπάλληλους, αλλά νιάτα που να ξέρουν ΤΙ είναι, νιάτα που να μπορούν να βρούν μόνα τους ΠΟΥ να πάνε. Θα το αντέξει αυτό η κοινωνία των μη-νέων;;; Εκεί θα παίξει το ρόλο της η αριστερή Αριστερά: Να πείσει την κοινωνία να το αντέξει! 

Το «Αναλυτικό Πρόγραμμα» της 12ετούς (ή 13ετούς, αν χρειάζεται) Γενικής Παιδείας με στόχευση την ανάδειξη ΑΥΤΑΡΚΩΝ (άρα και αυτεξούσιων, άφοβων...) ατόμων σημαίνει «χοντρικά»:
1. Να ξέρουν γραφή, ανάγνωση, αριθμητική, διατύπωση σκέψης. Και πληκτρολόγηση βέβαια... και κάνα δύο ξένες γλώσσες.
2. Να έχουν γνώση του σώματός τους, των άλλων υπάρξεων και του περιβάλλοντος, των νόμων που τα ορίζουν (φυσικοχημεία), και γνώσεις ιστορίας, γεωγραφίας, κοσμολογίας. 
3. Να έχουν καλή επαφή με τον πολιτισμό (λογοτεχνία, μουσική, θέατρο, καλές τέχνες κλπ) αλλά και την φιλοσοφία. Και βέβαια να ξέρουν να ζωγραφίζουν, να τραγουδούν και να χορεύουν! Και να  κολυμπούν φυσικά!
4. Να έχουν "εκπαιδευτεί" στοιχειωδώς στις απλές τέχνες από ράψιμο και χτίσιμο έως κλάδεμα και μελισσοκομία.
5. Να ξέρουν πώς να χρησιμοποιούν το πλυντήριο ή την κουζίνα κλπ, πως να αλλάζουν μια ηλεκτρική ασφάλεια και τα ανάλογα... Κι ακόμα (γιατί όχι;) πως να οδηγούν αυτοκίνητο. Και, ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ, πώς να παρέχουν τις πρώτες βοήθειες!!!
6. Να ξέρουν πώς να κρατούν ένα βιβλίο εσόδων-εξόδων, πώς να συντάσσουν μια απλή φορολογική δήλωση ή μια κατάσταση ΦΠΑ ή ΙΚΑ... Πώς να  αρχειοθετούν...
7. Να ξέρουν την δομή και οργάνωση της κοινωνίας και τους κράτους, σε όλες τους τις εκφάνσεις. Και βέβαια τα σύν και τα πλήν των διαφόρων λειτουργημάτων/επαγγελμάτων.
8. Να έχουν "εκπαιδευτεί" στις ανθρώπινες σχέσεις, την ομαδική ζωή, τις δημοκρατικές διαδικασίες.
Αυτά τουλάχιστον... Μπορεί να έχω ξεχάσει μερικά αλλά νομίζω είναι σαφής η θέση μου.

Μάλλον αρκεί γι' αυτά η δωδεκάχρονη, υποχρεωτική, θητεία στα σχολεία. Αν όμως όχι, ας προστεθεί ένας χρόνος ακόμη. Δεν θα στάξει η ουρά του γαϊδάρου... Ίσα-ίσα που θα μειωθεί και το επίσημο ποσοστό ανεργίας. Και φυσικά μιλάμε πάντα για ολοήμερα σχολεία, υποχρεωτικά πλέον για την σημερινή διάρθρωση της κοινωνίας και της εργασίας. Θα έχουμε όμως έτσι 18χρονους ή 19χρονους ΑΡΤΙΟΥΣ πολίτες, που δεν θα φοβούνται το κράτος ή τη ζωή... Εκεί είναι το «κουμπί»! Κι εκεί είναι η ρίζα της επίλυσης και άλλων δυσχερέστερων, πιό περίπλοκων προβλημάτων, όπως της ανεργίας π.χ.: Όποιος ΔΕΝ φοβάται τη ζωή, σπάνια δεν θα βρει τρόπους για να μην μετατραπεί σε κοινωνικό πρόβλημα. Ας τό σκεφτούμε καλά αυτό!
Στη συνέχεια, αν θελήσουν να γίνουν επιστήμονες ή ειδικοί σε κάποιον τεχνολογικό, εμπορικό κλάδο, ο δρόμος τους θα είναι ανοιχτός είτε για ΑΕΙ είτε για ΤΕΙ. Με ένα χρόνο όμως ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΤΙΚΟ, καθαρό "φροντιστήριο" δηλαδή, στον ανάλογο κλάδο, που θα το κάνουν μέσα στις ίδιες τις ανώτατες σχολές, από καθηγητές τους.

2. Δημοκρατική λειτουργία της κοινωνίας

2.1. Έλλειμμα δημοκρατίας
2.2. Άμεση δημοκρατία
2.3. Λίγοι οι κανόνες
2.4. Μιά διαδικασία είναι + Προσκόλληση στους τύπους = Δυό «γαργαλιστικές» ιστορίες
2.5. Η "πεμπτουσία": Η διαδικασία λήψης αποφάσεων
2.6. Λευκού εγκώμιον...

Πολλές φορές έχει γραφεί και ακουστεί, στη Βουλή κυρίως, ότι υπάρχει "έλλειμμα δημοκρατίας" στον τόπο μας. Και παντού αλλού θα προσθέσω εγώ. Την αιτιολόγηση θα την δείτε στη συνέχεια. Φυσικά δεν εννοούμε ως δημοκρατία το σημερινό ...κατάπλασμα της "ενός ανδρός αρχής" από την κυβέρνηση ξεκινώντας και φτάνοντας ως την (ΜΗ ΓΕΛΑΣΕΤΕ, είναι σοβαρό το θέμα!) Συνέλευση των ενοίκων μιας πολυκατοικίας.
Δεν λειτουργεί δημοκρατικά η κοινωνία μας. Ούτε κι οι άλλες, οι "δυτικές" λεγόμενες, τώρα και κάποιες "ανατολικές", όποιες δεν έχουν ανοιχτή ή μασκαρεμένη δικτατορία. Απλώς στην Ελλάδα τα πράγματα είναι αρκετά χειρότερα. Ούτε αλλού όμως είναι καλά. Γιαυτό κι ο λαός τούς έχει ...μουντζώξει και, όπου η ψηφοφορία δεν είναι υποχρεωτική, η συμμετοχή στις εκλογές είναι πολύ χαμηλή. Πουθενά η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ λαϊκή βούληση, του όποιου σώματος (πολίτες, μέλη κομμάτων, συνδικάτων, συλλόγων, εταιρειών κλπ) δεν μετατρέπεται σε διοικητική/κυβερνητική πράξη.
Όλοι εκλέγουν κάποιους αντιπροσώπους, μέσω κάποιων μηχανισμών ελάχιστα, ή κάπως περισσότερο, «δημοκρατικών» για να καταλήξει η υπόθεση στον ΕΝΑΝ, τον αρχηγό, τον πρόεδρο, τον γραμματέα, τον C.E.O. κλπ. ή το πολύ σε μια μικροομάδα, που κοιτάζει βέβαια τα δικά της συμφέροντα πρώτα... Αν όχι και μόνον...
Η αριστερή πρόταση είναι να καθιερωθεί και ΚΑΤΟΧΥΡΩΘΕΙ η δημοκρατική λειτουργία σε όλα τα επίπεδα, σε όλους τους "χώρους", σε όλους τους φορείς, έως το τελευταίο κοινωνικό κύτταρο, την οικογένεια. Και βέβαια εννοώ την ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΤΙΚΗ δημοκρατία σε όλες τις περιπτώσεις. Eκτός από την οικογένεια που θα είναι ΑΜΕΣΗ.
Εδώ νομίζω χρειάζεται μια παρένθεση γιατί κάποιοι/κάποιες έχουν ...ζαλιστεί ελαφρώς από πρόσφατες διακηρύξεις για άμεση δημοκρατία σε, από τη φύση τους, πολυάριθμα σώματα. Θεωρώ ότι κάτι τέτοιο είναι φενάκη αν όχι και καλοστημένη παγίδα για τους όποιους εκλογείς.

H ΑΜΕΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ : ΜΕΤΑΞΥ ΑΛΛΩΝ... ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΑΝΕΦΙΚΤΗ

Ο πληθυσμός της γής έχει ξεπεράσει τα 6 δισεκατομμύρια, της Ευρώπης τα 500 εκατομμύρια, της Ελλάδας τα 11. Οι κοινωνίες (όποιας βαθμίδας: ενός κράτους, μιας επαρχίας, μιας πόλης) είναι, παντού και όλες, πολυάνθρωπες, οι ανάγκες πολυσύνθετες, τα προβλήματα πολλά και πολύπλοκα. Ξεπερνούν κατά πολύ τις δυνατότητες οποιουδήποτε ατόμου. Όχι για να τα λύσει, αλλ' ούτε καν να τα συλλάβει, να τα βάλει στο νου του. Πώς λοιπόν μπορούμε να μιλάμε για άμεση δημοκρατία;;; Επειδή με τους Η/Υ και το διαδίκτυο, μπορούμε εύκολα να πατήσουμε κάποια κουμπιά και να στείλουμε την γνώμη μας για κάτι στο πίτς-φυτίλι;;; Φενάκη!!! Το πρόβλημα δεν ήταν ποτέ η ευκολία και η ταχύτητα έκφρασης μιας γνώμης αλλά ο ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ αυτής της γνώμης.

Διότι ΚΑΙ τα στοιχεία για να σχηματίσει κανείς μια εμπεριστατωμένη γνώμη είναι πολλά, ΚΑΙ τα ζητήματα που κάθε τόσο απαιτούν αντίστοιχη γνώμη πολλά... ΚΑΙ ο χρόνος καθενός μας λίγος. Και όλον το χρόνο του να διαθέσει κανείς, καν να μην εργάζεται, καν να μην ...κοιμάται, αποκλείεται να προλάβει να μελετά τα αναγκαία στοιχεία και να διαμορφώνει γνώμη για κάθε τι. «Φρούδα» η άμεση δημοκρατία λοιπόν. Και η κατανομή των ζητημάτων/ προβλημάτων στους ανάλογους χώρους, η λεγόμενη "αποκέντρωση", που σίγουρα πρέπει να γίνει, λέμε σέ επόμενο άρθρο γι' αυτήν, δεν δίνει "πόντους" στην άμεση δημοκρατία.
Οι αντιπρόσωποί μας πρέπει να μελετούν τα στοιχεία, να κάνουν προτάσεις και εμείς να διαλέγουμε, με όποια κριτήρια θεωρεί σημαντικότερα ο καθένας.

Εντάξει, θα πείτε, όχι άμεση αλλά ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΤΙΚΗ δημοκρατία, αλλά είναι πολύπλοκη, αδερφέ, θέλει πολλές διαδικασίες... Ενώ με τα συνεχή και αλλεπάλληλα δημοψηφίσματα "καθαρίζεις" αμέσως. Και θα έχετε ένα κάποιο δίκιο, όχι απόλυτο όμως, μικρό δίκιο. Γιατί η εμπειρία μας είναι από διαδικασίες ΔΗΘΕΝ δημοκρατικές, όπου οι στόχοι είναι αφενός να χειραγωγηθεί το αποφασίζον σώμα και αφετέρου να διαχέεται η ευθύνη και να μην βρίσκεις άκρη, να μην βρίσκεις υπεύθυνο.

ΛΙΓΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΕΧΕΙ Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

Η γνήσια δημοκρατία, η αριστερή δημοκρατία απαιτεί ελάχιστους και απλούς κανόνες, ΟΜΟΙΟΥΣ σε κάθε "χώρο", σε κάθε "επίπεδο".
1. Ποιός είναι σκοπός της όποιας συλλογικότητας και για ποιά θέματα έχει αρμοδιότητα.
2. Ποιός έχει δικαίωμα γνώμης/ψήφου. {πώς ...μπαινοβγαίνουν τα μέλη δηλαδή, εισφορές/φόροι}
3. Ποιά είναι τα "νομοθετικά"/αποφασιστικά, ποιά τα "εκτελεστικά"/διοικητικά και ποιά τα "ελεγκτικά"/δικαστικά όργανα που θα εκλεγούν, όπου αρμόζει, και για πόση θητεία το κάθε ένα (Καλό είναι να «σταυρώνουν» οι θητείες. Εφαρμόζεται σε πολλά κράτη, όχι στην Ελλάδα, δεν βόλευε τον δι-αρχηγισμό...).
4. Καθηκοντολογία των παραπάνω.
5. Πως παίρνονται οι αποφάσεις (μεταξύ των οποίων και η εκλογή αντιπροσώπων σε κάθε όργανο).

Αυτά είν' όλα; Τελειώσαμε με 5 διατάξεις; Έ! δεν θα είναι πέντε... Διότι κάθε κανόνας παραπάνω έχει μερικές επί μέρους διατάξεις. Καμμιά εικοσαριά θα είναι για τις απλούστερες περιπτώσεις (πολυκατοικίες, σύλλογοι) έως καμμιά πενηνταριά για σωματεία, εταιρείες, κόμματα, δήμους και καμμιά εκατοστή για νομαρχίες/περιφέρειες και το κράτος. Θα είναι όλες όμως στο ίδιο ακριβώς "μοτίβο", αυτό έχει σημασία! Όποιος έχει συμμετάσχει στο Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων π.χ. να μήν έχει κανένα πρόβλημα να συμμετάσχει και σε έναν Δήμο, ένα Κόμμα ή τη Βουλή!
Νομίζω πως πρέπει να δώσω ένα παράδειγμα εδώ, που να δείχνει τί εννοώ «ίδιο μοτίβο»: Γίνεται μιά πρόταση σε μιά συνεδρίαση, οποιουδήποτε σώματος, και κάποιος υποβάλλει μια ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ σε αυτήν την ΠΡΟΤΑΣΗ. Το πότε θα ψηφιστεί η ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ, πρίν την ψήφιση της πρότασης ή μετά, δεν μπορεί να είναι ρυθμισμένο αλλοιώς στην Ένωση Κτηνοτρόφων κι αλλοιώς στο Δήμο ...Μετσόβου, ας πούμε. Οι πιό πάνω κανόνες 1 έως 4, όπως καταλαβαίνετε, πρέπει να είναι εξειδικευμένοι για κάθε χώρο και δεν έχει κανένα νόημα να ασχοληθούμε εδώ. Μόνο με τον πέμπτο θα δούμε τι πρέπει να γίνεται, που άλλωστε είναι και η πεμπτουσία της δημοκρατίας: Η διαδικασία λήψης αποφάσεων, η διαδικασία μετατροπής της ΒΟΥΛΗΣΗΣ ενός σώματος σε ΠΡΑΞΗ.

ΜΙΑ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Θεωρώ σκόπιμο να τονίσω τώρα ότι η δημοκρατία μία ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ είναι και ΜΟΝΟΝ μιά διαδικασία!!!
Απολύτως τίποτε άλλο!
Κατά καιρούς έχω ακούσει, στις πολλές και ποικίλες πολιτικές και κοινωνικές συλλογικές δραστηριότητες που έχω συμμετάσχει, να διαστρεβλώνεται αυτό και να ανάγεται η δημοκρατία σε «ύψιστο αγαθό», να γίνεται πλήρης σύγχυση μέσου και σκοπού.
Έχω δει ακόμα, μέσα σ' αυτή την σύγχυση, ακόμα και σε αριστερούς ή "αριστερούς" χώρους και από, κατά τεκμήριο, αριστερά άτομα, να απαξιώνεται η διαδικασία, ως περιττή, χρονοβόρα και "αντιδραστική" ακόμα, μπροστά στην όποια "ουσία" προβάλλονταν κάθε φορά. Πολλοί, ιστορικά, έχουν παρασύρει πάμπολλους σε τέτοιους γλιστερούς δρόμους με θλιβερή κατάληξη. Θεωρώ ότι είναι ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΟ ΛΑΘΟΣ αυτή η απαξίωση. Και ίσως είναι η σπουδαιότερη αιτία που μέχρι σήμερα έχουν αποτύχει οι προσπάθειες, ακόμα και έντιμων αγωνιστών, να αλλάξουν ριζικά τα πράγματα, να ξεφύγουμε από αυτήν την απάνθρωπη (με όποιες διαβαθμίσεις...) κοινωνία προς μια πιο ανθρώπινη.
Γι' αυτό ακριβώς απέτυχε ο «δημοκρατικός συγκεντρωτισμός», αφού ήταν πολύ συγκεντρωτισμός και ...λίγη δημοκρατία... Γι' αυτό ακριβώς είναι ΑΠΟΛΥΤΗ φενάκη, ΑΠΟΛΥΤΗ απάτη το διαβόητο «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα»!!!

«Μόνο τα ...άγια μέσα οδηγούν σε ...άγιο σκοπό». Έτσι πρέπει να λέμε!

Μόνο η σωστή διαδικασία είναι που οδηγεί σε, κάποια, σωστή "ουσία". Η λάθος διαδικασία, η κολοβή, οδηγεί στο «πουθενά». Ή, αλλοιώς, οδήγησε στο σήμερα... Σάς αρέσει το σήμερα;;;
Η σωστή διαδικασία είναι μία και μόνη: Η δημοκρατική.
Η "ουσία" μπορεί τώρα να μας φαίνεται ότι πρέπει να είναι ΑΥΤΗ, αλλά στην πορεία μπορεί ν' αλλάξει, να γίνει ΑΛΛΗ, καθόλου δεν πειράζει αυτό. Είναι το «προνόμιο» μιας κοινωνίας που λειτουργεί δημοκρατικά: Να προσαρμόζει ΚΑΘΕ φορά τους στόχους ανάλογα με τις επικρατούσες συνθήκες, ανάλογα με την εξέλιξή της. Να προσαρμόζει την επιθυμητή "ουσία".
Κατά κάποιον τρόπο, κήρυκας των παραπάνω ήταν κι ο μεγάλος αλεξανδρινός ποιητής μας, ο Καβάφης. Για σκεφτείτε λίγο βαθύτερα εκείνο το «...η Ιθάκη σ' έδωσε το ωραίο ταξείδι». Ταξείδι είν' η δημοκρατία, συναγωνιστές και φίλοι μου, ένα ωραίο ταξείδι για μιά κάποια Ιθάκη.

ΠΡΟΣΚΟΛΛΗΣΗ ΣΤΟΥΣ ΤΥΠΟΥΣ;;; Ναίαίαίαί !!!

Έχει ένα "κακό" η δημοκρατία: Δεν έχει διαβαθμίσεις, δεν μπορεί να είναι «κάπως λιγότερη». Όπως δεν μπορεί μιά γυναίκα να είναι ...ολίγον έγκυος...
Όταν χωνέψουμε ότι η δημοκρατία μιά διαδικασία είναι και τίποτε άλλο, τότε θα είναι εύκολο να ξεφύγουμε από τις "σειρήνες", που πάνε να μάς παρασύρουν σε σκέψεις ότι δεν χάλασε κι ο κόσμος, αν ...λιγουλάκι, όσο πατάει η γάτα, παρακάμψουμε τους τύπους, προκειμένου να προχωρήσουμε προς τον τάδε σκοπό ΓΡΗΓΟΡΑ (η συνήθης πρόφαση) αλλά στην πραγματικότητα για να πάμε εκεί που θέλουν οι "σειρήνες".
Όταν χωνέψουμε ότι η δημοκρατία μιά διαδικασία είναι και τίποτε άλλο, τότε θα είμαστε άτεγκτοι στο να τηρούνται οι κανόνες της ΠΑΝΤΟΤΕ και ΑΥΣΤΗΡΑ. Αλλοιώς... άλλα πράγματα μας προκύπτουν... Ενός ανδρός αρχή (..."δημοκρατικά" συγκαλυμμένη, βεβαίως-βεβαίως)... Ή και καμμιά δικτατορία άμα λάχει...
(Έχω δύο σχετικές αναφορές: Μία σε έναν αμερικανό (των ΗΠΑ δηλαδή...) αρχιδικαστή, τον Hugo Black, έναν ΕΞΟΧΟ ΔΗΜΟΚΡΑΤΗ, και μία στον μακαρίτη αρχιεπίσκοπο Σεραφείμ, έναν "μάγο" της διαδικασίας, οι οποίες νομίζω ότι «κολλάνε» περίφημα στα παραπάνω αλλά τραβάν εις μάκρος. Ζητείστε τες να σάς τίς στείλω.)

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ είναι η δημοκρατία, φίλτατοι συναγωνιστές και συναγωνίστριες: Μια ορθολογική σειρά απλών διατάξεων που αποκλείουν "κόλπα". Μια ΣΩΣΤΗ διαδικασία λήψης αποφάσεων, μετασχηματισμού της όποιας βούλησης του όποιου σώματος σε πράξη. ΣΩΣΤΗ διαδικασία είναι η δημοκρατία, τίποτε άλλο! Γιαυτό πρέπει να την προσέχουμε "ως κόρην οφθαλμού" και να μην λέμε, άντε δεν πειράζει... Παράκαμψε τούτο, παράκαμψε το άλλο... Για λόγους ταχύτητας συνήθως και περιορισμένου χρόνου...Που μεθοδεύεται πράγματι, από τους Επαγγελματίες της Διαδικασίας{ΕτΔ}(**), να είναι περιορισμένος για να εκμαιεύονται αποφάσεις της αρεσκείας τους χωρίς "χρονοβόρες" και "βαρετές" διαδικασίες. Άμα από την δημοκρατία αφαιρέσεις την διαδικασία, απλώς δεν μένει ΤΙΠΟΤΕ.

Η "ΠΕΜΠΤΟΥΣΙΑ": Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΛΗΨΗΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ

Επειδή τράβηξε λίγο σε μάκρος (η δημοκρατία ΜΑΣ όμως είναι αυτή, μην είστε ανυπόμονοι/-ες/-α) να θυμίσω ωρισμένα βασικά:
Οι τέσσερις πρώτες ομάδες κανόνων δημοκρατικής λειτουργίας οποιουδήποτε συλλογικού σώματος (Σύλλογου Γονέων, Εταιρείας, Συνδικάτου, Ομοσπονδίας, Κόμματος, Βουλής κ. ά.) και εντέλει της κοινωνίας αφορούν στο κάθε σώμα και ρυθμίζονται ανάλογα, ομοιόμορφα πάντοτε όμως!, έτσι ώστε όταν κάποιος πολίτης πάει από το ένα στο άλλο {ή, το συνηθέστερο, ΚΑΙ στο άλλο} με μιά απλή ανάγνωση των σχετικών άρθρων να μπαίνει αμέσως στο νόημα.
Η πέμπτη ομάδα όμως, το πώς λαμβάνονται οι αποφάσεις, πρέπει να είναι στην ουσία η ίδια παντού και να διαφορίζεται μόνο αριθμητικά, ανάλογα με το μέγεθος και το είδος του σώματος. Αυτό είναι η ρίζα του δέντρου (...για τους οικολογούντες) ή το βάθρο (...για τους μνημειακούς) της δημοκρατικής λειτουργίας. Ας ξεκινήσουμε από το "άλφα" της 5ης:

5.1. Ποιοί αποφασίζουν
Εδώ εμφανίζεται και η πρώτη ανομοιογένεια σήμερα: Στις εκλογές βουλευτών, ευρωβουλευτών και δημάρχων ψηφίζουν όλοι οι πολίτες πάνω από μιά ηλικία, ΑΣΧΕΤΑ αν έχουν πληρώσει τους φόρους τους ή όχι, σε όλα τα άλλα Σώματα όμως ισχύει ο κανόνας του «Ταμειακώς Εντάξει» μέλους, πράγμα αντιδημοκρατικό. Είναι κάκιστο να χρησιμοποιείται η συμμετοχή στις αποφάσεις ως εισπρακτικό μέσον και πρέπει μια αριστερή Αριστερά να ζητήσει, ή να επιβάλει αν πλειοψηφεί, την γενική κατάργησή του. Αν ένα Σώμα δεν μπορεί να αυτοσυντηρηθεί με εθελούσιες συνδρομές των ex officio μελών του (π.χ. Σύλλογος Γονέων) τότε ΔΕΝ ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ. Όσα Σώματα συντηρούνται τεχνητά ή με καταναγκασμούς νοθεύουν την δημοκρατική λειτουργία της κοινωνίας. Είναι διαφορετικό, αν σε κάποιο χώρο τα μέλη ΑΔΥΝΑΤΟΥΝ να συντηρήσουν το Σώμα για οικονομικούς λόγους. Άλλο αυτό. Εκεί χρειάζεται η συνδρομή της κοινωνίας μέσα από το κράτος. Ποτέ άλλοτε.

5.2. Απαρτίες
Πρέπει να ρυθμίζονται ως ποσοστά των μελών, διαφορετικά για κάθε κατηγορία θεμάτων, αναλόγως, κυρίως, του βαθμού «ΜΗ ΑΝΑΣΤΡΟΦΗΣ» των αποτελεσμάτων της όποιας απόφασης. Άλλη απαρτία δηλαδή για το άν θα βάψουμε τα γραφεία του κόμματος κοκκινοπρασινογαλαζοπορτοκαλί κι άλλη αν θα αυτοδιαλυθούμε προσχωρώντας σε μεγαλύτερο κόμμα {μού 'χουν τύχει και τα δύο...}. Οι κατηγορίες αυτές όμως πρέπει, με κάποια γενικότητα και πλαστικότητα, να είναι ίδιες για όλων των ειδών τα Σώματα.

5.3. Εισηγήσεις, Συζητήσεις και προϋποθέσεις ψηφοφοριών
Και αυτές πρέπει να ρυθμίζονται διαφορετικά κατά κατηγορίες θεμάτων, οι οποίες όμως δεν είναι υποχρεωτικό να συμπίπτουν με τις προηγούμενες. Και πάντοτε να είναι ίδιες (ή σχεδόν...) για όλων των ειδών τα Σώματα.

5.4. Τρόποι Ψηφοφορίας, Εκλογικά Συστήματα, Έγκυροι Ψήφοι
Στον τομέα αυτόν γίνονται οι περισσότερες «μαγκιές» από τους διαβόητους (αλλά τόσο αναγκαίους...) ΕτΔ.
Πικρό γέλιο αλλά και δάκρυα πρέπει να φέρνει σε κάθε γνήσιο δημοκράτη πολίτη το κουτσογιώργικο "κόλπο" με τα μη ομοιόχρωμα ψηφοδέλτια ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΤΗ ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ για την εξασφάλιση της εκλογής ως Προέδρου της Δημοκρατίας του Χρ. Σαρτζετάκη. Από τότε είχε φανεί πως δεν έφταιγε ο γιαλός. Το καράβι αρμένιζε στραβά...
Πρέπει να είναι ξεκάθαρο, πάλι κατά κατηγορίες θεμάτων, πότε γίνεται «δια βοής» η ψηφοφορία (καλλίτερα: Ποτέ...), πότε με ανάταση χειρός, πότε με πάτημα κουμπιού, πότε με ψηφοδέλτια κλπ
Και φυσικά πότε απαιτείται απλή πλειοψηφία, πότε ενισχυμένη, πότε δύο ή περισσότερες επάλληλες ψηφοφορίες κλπ Για τις εκλογές εκπροσώπων έχει χυθεί πολύ μελάνι, έχουν "ξοδευτεί" πολλά πολλά bits+bytes..."Τηλεγραφικά" η  γνώμη μου:
* Στις εκλογές πολυπρόσωπων οργάνων (Βουλή, Συμβούλια) ΑΝΑΛΟΓΙΚΗ. Η λεγόμενη, εκ περισσού νομίζω, και ΑΠΛΗ. Οι επονομαζόμενες «ενισχυμένες» ...αναλογικές, απλώς ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΚΗ. Τα περί «ισχυρών» κυβερνήσεων είναι ..."τρίχες κατσαρές και μπερδεμένες" και έχουν διαψευστεί από τα πράμματα ΟΛΕΣ τις φορές. Αρθρογραφώ από το 1974 εναντίον τους. Όποιος/-α/-ο θέλει, ας μού ζητήσει φωτοαντίγραφα.
* Σε μονοπρόσωπες εκλογές απόλυτη πλειοψηφία (50%+1), που αν δεν επιτευχθεί, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται μεταξύ των δύο πρώτων.

Και σ' αυτή την περίπτωση πάντως και στην προηγούμενη, ενδιαφέρον παρουσιάζει και το λεγόμενο "προτιμητικό-preferential" σύστημα που εφαρμόζεται στην Αυστραλία.
* ΕΓΚΥΡΕΣ ψήφοι είναι όλες οι ...μη άκυρες!!! Βεβαίως και οι ΛΕΥΚΕΣ!!! Εκεί είναι το ζουμί!!! Έχω καταθέσει εκτενώς τις απόψεις μου στο «αντί» (στα τεύχη 843/20-5-05 και 864/10-3-06). Θα τραβούσε σε πολύ μάκρος να τις ξαναβάλω εδώ. Όποιος/-α/-ο θέλει, ας μού ζητήσει φωτοαντίγραφα. Εδώ θα περιοριστώ στον «αφρό».

ΛΕΥΚΟΥ ΕΓΚΩΜΙΟΝ...

Η ΛΕΥΚΗ ψήφος (όταν πάρει τον σεβασμό που τής οφείλεται) καθόλου απολίτικη δεν είναι! Ίσα-ίσα ! Είναι ψήφος του συνετού και μελετημένου πολίτη, ο οποίος ΔΕΝ απορρίπτει συλλήβδην (και φασιστικά) όλους διότι «ίδιοι είναι» αλλά θέλει να χαλιναγωγήσει τους αυθαιρετούντες ΕτΔ!
Λαμπρό παράδειγμα η θέση του Ανδρέα Παπανδρέου το 1973 για το χουντικό δημοψήφισμα: ΛΕΥΚΟ ρίξτε, διαμήνυσε ο Ανδρέας από τη Σουηδία (ενώ Κ.Καραμανλής, Γ. Μαύρος και ΚΚΕ είπαν ψηφίστε ΟΧΙ) διότι δεν νομιμοποιείται ο δικτάτορας να βάλει τον Ελληνικό Λαό σε δίλημμα ΝΑΙ-ΟΧΙ.
Γκέγκε, μπίρο μ';;;
Το ΛΕΥΚΟ χαλιναγωγεί τους ΕτΔ και βοηθάει τους πολίτες να εκπαιδευτούν στην δημοκρατική λειτουργία.

Τρεις ΑΠΛΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ για το ΛΕΥΚΟ

1. Αν υπερισχύσει το λευκό σε ψηφοφορία λήψης απόφασης η συζήτηση επαναλαμβάνεται με άλλες εισηγήσεις και εισηγητές.
2. Το ποσοστό που πιάνει το λευκό σε εκλογές προσώπων ΜΕΙΩΝΕΙ τον αριθμό των εκλεγομένων. Αν η μείωση αυτή υπερβεί ένα όριο τότε ξαναγίνονται εκλογές με ΑΛΛΟΥΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥΣ για τις έδρες αυτές. Αν υπερβεί ένα άλλο, πιό μεγάλο, όριο, τότε οι εκλογές επαναλαμβάνονται εξ ολοκλήρου με ΑΛΛΟΥΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥΣ.
3. Αν υπερβεί ένα όριο σε μονοπρόσωπες εκλογές, τότε επαναλαμβάνονται με ΑΛΛΟΥΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥΣ. Πιθανόν και με ΑΛΛΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ επιλογής υποψηφίων (όχι από την Βουλή π.χ. αλλά από ευρύτερο σώμα)

Να ...χαράξω και δυό φωνήεντα ακόμα...
Φωνήεν πρώτο: Να σταματήσει αυτή η γελοιότητα με τον όρο «αξιωματική» αντιπολίτευση, που νοθεύει τη δημοκρατική αντίληψη {θυμάμαι τον Πασσαλίδη το 1958, που οι σκιτσογράφοι τόν παρίσταναν με ...κροσσωτές επωμίδες παλιού στρατηγού, κι ακόμα γελάω...} και η άλλη με την δήθεν δημοκρατική κατανομή του τηλεοπτικού χρόνου ...αναλογικά, λέει. ΕΚΕΙ θυμήθηκαν την ΑΝΑΛΟΓΙΚΗ... ΕΚΕΙ που έπρεπε να ισχύσει ισοκατανομή!
Φωνήεν δεύτερο: Η δημοκρατική λειτουργία ΔΕΝ είναι και ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ βιαστική, στριμωγμένη χρονικά, επείγουσα. Ποτέ δεν είναι πράγματι ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ. Κόλπο ή (το επιεικέστερο!) ΑΝΙΚΑΝΟΤΗΤΑ των ΕτΔ είναι η δήθεν έλλειψη χρόνου. Είναι η συνήθης πρακτική τους για να καπελλώνουν ευκολότερα τα Σώματα.
Βιάζεται μόνον όποιος ενδιαφέρεται να αρπάξει (και να εκμεταλλευτεί) την εξουσία... Και ΕΚ-ΒΙΑΖΕΙ το Σώμα να κάνει γρήγορα... Τα Σώματα, των όποιων συλλογικών χώρων, ποτέ δεν πρέπει να σπεύδουν να πάρουν κάποια απόφαση. Ουτε και να επιτρέπουν να βιάζονται από κάποιους για να την πάρουν...

---------
(**) Επαγγελματίες της Διαδικασίας {ΕτΔ} αποκαλώ συλλήβδην συνδικαλιστές, πολιτικούς, δημοτικούς άρχοντες, κομματικά στελέχη, CEO κι ακόμα τους ...συνήθεις Προέδρους Πολιτιστικών Συλλόγων κλπ

Ναπολέων Παπαδόπουλος