ΑΔΙΑΝΟΗΤΕΣ ΟΙ ΔΙΑΝΟΗΣΕΙΣ ΜΑΣ

(Δημοσίευση: 1 Αὐγούστου 2010)

Με μεγάλη καθυστέρηση η εγχώρια διανόηση, Πανεπιστημιακοί και Οικονομολόγοι, του προοδευτικού και αριστερού χώρου, επιχειρεί να συζητήσει την οικονομική κρίση, εν μέσω γενικευμένης κρίσης του συστήματος. Στη συζήτηση που έχει ξεκινήσει διακρίνουμε ορισμένα δομικού χαρακτήρα προβλήματα τα οποία λειτουργούν ανασταλτικά στην χειραφέτηση τόσο των πρωταγωνιστών όσο και των ενδιαφερομένων.

• Το πεδίο στο οποίο αναζητούν την αντιμετώπιση της κρίσης και τη δημιουργία προϋποθέσεων διεξόδου είναι θολό και περιορισμένο. Αναζητούνται απαντήσεις στην εύρεση χρημάτων και όχι στην ΠΑΡΑΓΩΓΗ πλούτου. Δείχνουν να αγνοούν ότι το χρήμα κόβεται στα νομισματοκοπεία αλλά ο πλούτος παράγεται στην κοινωνία και στις παραγωγικές σχέσεις που έχει υιοθετήσει. Η ληστεία δεν συντελείται στα προϊόντα του νομισματοκοπείου αλλά στον κοινωνικό πλούτο, συνιστά δηλαδή βασικό όρο ύπαρξης των παραγωγικών σχέσεων του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής.

• Η παραπάνω παρατήρηση βγαίνει αβίαστα από το γεγονός ότι ΚΑΝΕΙΣ από τους συμμετέχοντες στο διάλογο, Πανεπιστημιακούς και Οικονομολόγους, δεν έχει θέσει ζητήματα μετασχηματισμού του τρόπου παραγωγής. Ζητήματα που αναφέρονται στο χτίσιμο άλλων παραγωγικών σχέσεων, σε πρωτοβουλίες που απαντούν στα διαρθρωτικά προβλήματα, για το Τι θα παράγει και το Πώς θα εργαστεί αυτή η κοινωνία, που αποτελεί βασικό ζητούμενο διεθνώς, μιας κοινωνικής αλλαγής.

• Θλίψη επίσης προκαλεί η άποψη ότι «τα λεφτά υπάρχουν» την ίδια στιγμή που το μεγαλύτερο μέρος του ΑΕΠ είναι δανεικό και το μεγαλύτερο μέρος «των λεφτών που υπάρχουν» δεν αντιστοιχεί σε καμία πραγματική οικονομία. Τέτοιες θεωρήσεις διολισθαίνουν από το πραγματικό στο εικονικό αποκοιμίζοντας και αλλοτριώνοντας την κοινωνία ότι μπορεί να πετύχει όχι με τη δουλειά αλλά με την αρπαγή των αρπαγμένων «λεφτών που υπάρχουν». Ωστόσο πάλι δεν απαντούν στα Τι και Πώς μια νέας εργασίας και κοινωνικής ζωής.

• Εξαντλούν τον ριζοσπαστισμό τους στις εθνικοποιήσεις τραπεζών, στην απόκτηση των κλεμμένων (του ενός απ' τον άλλο δηλαδή) τι στιγμή που δεν μπορούν να τραυλίσουν ούτε μια λέξη για το τι θα έκανε η χώρα χωρίς ...βαρβάρους (δανεικά και ΔΝΤ).

• Υποψιάζονται (και δικαίως) τους Μέρκελ, Σαρκοζί κ.α χωρίς να μπορούν να αναγνωρίσουν το κοινό έδαφος των αναζητήσεων. Τόσο οι συστημικές δυνάμεις όσο και οι κοινωνίες αναζητούν όρους επιβίωσης. Η επιβίωση του συστήματος (για τους πρώτους) και η επιβίωση του πολιτισμού και του ανθρώπου (για τους δεύτερους) συνυπάρχουν και συγκρούονται πάνω σε κοινό έδαφος.

• Αρνούνται, λόγω αδυναμίας, να αναζητήσουν σε ένα εξω-οικονομικό (πολιτικό-ιδεολογικό) επίπεδο τις απαντήσεις και προσπαθούν να σχηματίσουν δέσμες αντι-μέτρων ενάντια στα επιβαλλόμενα μέτρα. Δεν μπορούν να ψαχτούν στο τι συνιστά η κατάρρευση του πολιτικού συστήματος σήμερα και στο πλαίσιο ποιανού νέου πολιτικού συστήματος μπορούν να δημιουργηθούν απαντήσεις στα σημερινά αδιέξοδα. Με αποτέλεσμα να μην μπορούν να εντάξουν τα «μέτρα» τους σε μια ΑΛΛΗ προοπτική. Άλλωστε μόνο σε μια άλλη προοπτική μπορεί να εξεταστούν άλλα μέτρα.

• Εμφανώς ζορίζονται, ακόμα και στα μάτια ενός αδαούς, να συμβάλουν ουσιαστικά στη δημιουργία μιας νέας πολιτικής σκέψης, ενός νέου πολιτικού δρόμου.

• Ωστόσο μέχρι εδώ η ελλειμματικότητα της προσπάθειας είναι κατανοητή. Το κρίσιμο στοιχείο, το οποίο αποτελεί χρέωση, είναι η αλλότρια εμμονή τους να μην κοινωνούν το πρόβλημα. Πόσο αλήθεια λυτρωτικά θα επιδρούσε η φράση «..τα σφάλματά μου πέλαγα..». Μια τέτοια αποδοχή θα απελευθέρωνε τόσο τους ίδιους όσο και την κοινωνία. Θα ανέτρεπε τη βαλτωμένη σχέση διανόησης-κοινωνίας από το σημερινό κακέκτυπο βεβαιότητα-αναμονή, σε μια δυναμική αλληλεπίδραση μεταξύ γνώσεων, αξιών και βιωμάτων.

• Επίσης θα δημιουργούσε ελπιδοφόρο ρήγμα στην α-μαρξική τριτοδιεθνιστική αντίληψη που έχει αφυδατώσει την αριστερή διανόηση.

• Τέλος μια τέτοια προσπάθεια θα συνιστούσε Πολιτική οικονομία - απάντηση στην Πολιτική οικονομία των κυρίαρχων δυνάμεων- και θα παρήγαγε στοιχεία ενός νέου πολιτικού συστήματος.

Για να απαλλαγούμε απ' τις κατάρες και τις καταγγελίες πρέπει να συνεργαστούν οι φωτιές με τις θέσεις. Πρέπει «να ανατρέψουμε τον ανάποδο κόσμο»

Αλέκος Βαρβέρης, 17 Ιουλίου 2010