ΠΟΛΥΠΛΟΚΟΤΗΤΑ (2)

Παρὰ τὴν ἐγκαθιδρυμένη γνώμη, ἡ πολυπλοκότητα ἀληθῶς προϋποθέτει  τὴν ὕπαρξη δρῶντος· καὶ τοῦτο διότι εἶναι λόγος (: σχέση) φύσεως καὶ ἐνεργείας, σχέση προαιρέσεως, δηλαδὴ ἠθελημένη καὶ ἀσκημένη. Ὡς σχέση, εἴτε καθηλώνεται λογικο-περιγραφικὰ στὸ ὑπάρχον, εἴτε ἀνοίγεται στὸ δυνάμει – προεχόντως ἠθικοβουλητικά. Ὁρίζει ἐπομένως ἕναν ἐνεργητή ἀφοῦ συνοψίζει μία σχέση ὄχι μὲ τὸ δυνατό ἀλλὰ μὲ τὸ ἀδύνατο, κι αὐτὸ μιᾶς καὶ διανοίγει (ἢ περιστέλλει) τὸν ὁρίζοντα τοῦ δυνατοῦ-ἀδυνάτου, τοῦ ἀδήλου. Συγκροτεῖ (ἐτοῦτον ἣ ἐκείνον) τὸν Κόσμο.

Σημαίνει αὐτὸ πὼς ἡ πολυπλοκότητα δὲν εἶναι ἀντικειμενικὸ μέγεθος, δὲν εἶναι αὐθύπαρκτη ἰδιότητα τῶν πραγμάτων, ἀλλὰ ἠθικοβουλητικὴ σχέση μαζύ τους.

Ὡς τέτοια ἀκολουθεῖ τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὰ πρῶτα βήματα καὶ δὲν ἀποτελεῖ καθόλου εἰδικὸ γνώρισμα τοῦ σύγχρονου κόσμου. «Τί δράσω;» ἀναρωτήθηκε ὁ βασιλιᾶς τοῦ Ἄργους Πελασγὸς στὶς αἰσχύλειες Ἰκέτιδες καὶ τοποθέτησε τὸν ἑαυτό του ἐνώπιον καθόλου “λιγότερης” πολυπλοκότητας ἀπό, λόγου χάρη, τὸ «τί νὰ κάνουμε» τοῦ Λένιν ἢ ἀπὸ ὅσα εἶχε νὰ ἀντιμετωπίσει ο Σημίτης τὴν νύχτα τῶν Ἰμίων. Τὸ «Ὄχι» του στοὺς πολιορκητὲς ποὺ ἀπαιτοῦσαν νὰ τούς παραδώσει τὶς Ἰκέτιδες δὲν ἦταν λιγότερο πολύπλοκο (κι ἀβεβαιο) ἀπὸ τὸ «Ὄχι» τοῦ Ἰ. Μεταξᾶ τὸ 1940. Οὔτε λιγότερο διαπλαστικό τοῦ ἄγνωρου μέλλοντος.

Οἱ δημιουργικοὶ ἄνθρωποι (στὰ μεγάλα καὶ στὰ μικρά τοῦ βίου) τὸ ἤξεραν πάντοτε αὐτό, καὶ πάνω σὲ αὐτὸ διακρίθηκαν ἀπὸ τοὺς «καμαριέρηδες τῆς Ἱστορίας». _Γ.Φ.Φ. (17.01.2015)