«Μήγαρις ἔχω ἄλλο στὸ νοῦ μου πάρεξ ἐλευθερία καὶ γλώσσα;» Διονύσιος Σολωμός

Ὁ Κρατικὸς Δημοτικισμὸς προσφέρει, σὲ ὅσους εἶναι πρόσφοροι, ἀσφαλὲς ἄλλοθι. Τὸ Γλωσσικὸ Ζήτημα κηρύσσεται ἀπὸ ὅλους λυμένο.

Εἶναι ὅμως; Κατὰ περίεργο τρόπο κανεὶς δὲν εἶναι εὐχαριστημένος. Ἄλλοι γκρινιάζουν για τὴν «λεξιπενία», ἄλλοι γιὰ τὴν ἀκατάσχετη ἐπέλαση τῶν φτωχῶν ἀγγλικῶν, ἄλλοι γιὰ τὴν γλῶσσα τοῦ Διαδικτύου καὶ τὰ slang τῶν νέων. Οἱ ἐπιστήμονες ἀτάραχοι μεταπράττουν τὰ jargon τους θεωρῶντες ὅτι ἔτσι ποιοῦν ἑλληνικὴ θεωρητικὴ γλῶσσα. Ἡ κεντρῴα ἐπιστήμη τῆς γλώσσας, κυρίαρχη, καταγράφει ἁπλῶς τὶς ἐξελίξεις καὶ, ὅπως πάντα, ἐπικυρώνει τὸ συντελεσμένο.

Τί σημαίνουν ὅλα αὐτά; Ποιό εἶναι τὸ κεντρικὸ ζήτημα τῆς ἑλληνικῆς γλῶσσας; Ποιός εἶναι ὁ ρόλος μιᾶς γλῶσσας καὶ ποιός τῆς ἑλληνικῆς; ποιός ὁ τωρινὸς κόμβος γιὰ τὰ θέματα; Ἡ ἀπάντηση δευτερευόντως ἐπαφίεται στὴν γλωσσολογία καὶ τὴν φιλολογία.

Δημοσιεύουμε, ἐδῶ, λίγα κείμενα-ἐρεθίσματα, εἰσαγωγικοῦ χαρακτῆρα, στὰ θέματα τῆς ἑλληνικῆς γλῶσσας: κομμάτια τοῦ πὰζλ, δὲν ἀγγίζουν παρὰ ἐπιμέρους ὄψεις μὲ σκοπὸ νὰ ὑποβοηθηθεῖ προπαιδευτικῶς ἡ διερεύνηση τῶν ἐρωτημάτων.

• Ποῦ κεῖται τὸ καίριο, τοῦ Ὀδυσσέα Ἐλύτη

• Ἡ ἑλληνικὴ γλῶσσα, τοῦ Γιώργου Μπαμπινιώτη

• Ἡ εἰκόνα καὶ τὸ νόημα. Τὸ νόημα τῆς εἰκόνος, τοῦ Στέλιου Ράμφου

• Τὰ ἑλληνικὰ εἶναι τραγούδι, τοῦ Διονύση Σαββόπουλου

• Γιὰ μιὰν ὀπτικὴ τοῦ ἤχου, τοῦ Ὀδυσσέα Ἐλύτη

• Τό ἰῶτα καὶ ἡ κεραία, τῆς Σοφίας Σκοπετέα